ΑΠΟΨΕΙΣ
Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΕΙΛΕΣ ΤΟΥ ΚΡΕΜΛΙΝΟΥ .ΤΙ ΠΑΙΖΕΤΑΙ …ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Στις 22 Ιουλίου, υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη  η Πρωτοβουλία για την Ασφαλή Μεταφορά Σιτηρών και Τροφίμων από Λιμένες της Ουκρανίας («Συμφωνία σιτηρών»). Το έγγραφο ξεμπλόκαρε τρία από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας της  νοτιοδυτικής Ουκρανίας για μεταφορά σιτηρών.Το πρώτο πλοίο σιτηρών αναχώρησε από το λιμάνι της Οδησσού την 1η Αυγούστου . Συνολικά   σχεδόν 60 ημέρες μετά την υπογραφή της συμφωνίας, 165 πλοία έχουν μεταφέρει περίπου 3,67 εκατομμύρια τόνους Ουκρανικών γεωργικών προϊόντων στα λιμάνια της Αιγύπτου, της Υεμένης, του Ισραήλ, του Ιράν, της Ινδίας, της Κίνας, της Νότιας Κορέας, της Λιβύης, της Σομαλίας, του Σουδάν, του Τζιμπουτί, της Τουρκίας  ως και σε  κρατών  μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης . Τέσσερα έως πέντε πλοία συνολικής χωρητικότητας έως και 90.000 τόνων που μεταφέρουν  Ουκρανικά γεωργικά προϊόντα αναχωρούν από τα λιμάνια της Ουκρανίας κάθε μέρα .Το μεγαλύτερο καραβάνι έξι πλοίων φορτωμένο με 147.200 τόνους Ουκρανικών σιτηρών αναχώρησε από το λιμάνι της Οδησσού στις 28 Αυγούστου .. Μαζί με τις προσπάθειες για την εφαρμογή της Συμφωνίας Σιτηρών, η Ουκρανία συνεχίζει να βελτιώνει σταθερά την εφοδιαστική  αλυσίδα των εξαγωγών κατά μήκος του Δούναβη ( η διέλευση μέσω του καναλιού Bystre ήταν έως και τέσσερα πλοία την ημέρα τον Ιούλιο του 2022, στη συνέχεια  έφθασε τα επτά πλοία μέχρι τα τέλη Αυγούστου.)

 

 

Υπενθυμίζεται ότι η πλωτή οδός Bystre -Δούναβη- Εύξεινος Πόντος έγινε διαθέσιμη για τη διέλευση πλοίων με σιτηρά.  από τις αρχές Ιουλίου. Αυτό συνέβη σε μεγάλο βαθμό χάρη στην απελευθέρωση του Snake Island(Φιδονήσι)  από τις Ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Η πρόσβαση στα Ουκρανικά λιμάνια του Δούναβη πριν από αυτό ήταν δυνατή μόνο μέσω του καναλιού Sulina, το οποίο διέρχεται από το Ρουμανικό έδαφος. Γενικά, το Κίεβο έχει επιδείξει σημαντική αύξηση στην αναδιάρθρωση της μεταφοράς των  γεωργικών προϊόντων από  τα λιμάνια. Αν από τα λιμάνια της Ουκρανίας εξήχθησαν  μόνο 16.500 τόνοι γεωργικών προϊόντων τον Μάρτιο του 2022, τότε η Ουκρανία σχεδιάζει να εξάγει τουλάχιστον τρία εκατομμύρια τόνους σιτηρών και τροφίμων μέσω  των μη αποκλεισμένων θαλάσσιων λιμένων  δηλαδή  συνολικά οκτώ εκατομμύρια τόνους με όλους τους  ανοικτούς τρόπους μεταφοράς στο διάστημα μέσα Σεπτεμβρίου-μέσα Οκτωβρίου.

Στην πραγματικότητα, η Συμφωνία για το Σιτάρι, που συνήφθη με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), λειτουργεί  με σταθερά αποτελέσματα. Ωστόσο, το Κρεμλίνο έχει αρχίσει να αμφισβητεί αυτά, δείχνοντας τις προθέσεις του να επιβραδύνει  ή και να περιορίσει τη συμφωνία. Έτσι, ο Βασίλ Νεμπέσια  ο μόνιμος αντιπρόσωπος  της Ρωσίας στον ΟΗΕ, τόνισε ότι η Ρωσία δεν μπόρεσε να εξάγει ούτε ένα πλοίο  με τρόφιμα στο πλαίσιο της συμφωνίας για τα σιτηρά. Ως εκ τούτου, η Μόσχα μπορεί να αρνηθεί να παρατείνει τη συμφωνία τον Νοέμβριο του 2022. (Η συμφωνία λήγει τον Νοέμβριο, 120 ημέρες μετά την υπογραφή, αλλά μπορεί  και να ανανεωθεί). Ένα τέτοιο επιχείρημα φαίνεται εξαιρετικά αμφίβολο, επειδή η Συμφωνία για τα σιτηρά αφορά τη μεταφορά σιτηρών και προϊόντων διατροφής από τρία  λιμάνια της Ουκρανίας, τα οποία αποκλειστήκαν  στην αρχή της ολοκληρωτικής επίθεσης  του Κρεμλίνου τον Φεβρουάριο. Ταυτόχρονα, κανείς δεν απέκλεισε τα Ρωσικά λιμάνια ούτε παρενέβη στην επιμελητεία των εξαγωγών σιτηρών της Μόσχας.

Επιπλέον, οι δυτικές κυρώσεις δεν ισχύουν για τα Ρωσικά τρόφιμα. Στις 7 Σεπτεμβρίου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ισχυρίστηκε παραπλανητικά  στην ομιλία του στο Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ στο Βλαδιβοστόκ ότι μόνο δύο από τα 80 πλοία με τρόφιμα από την Ουκρανία πήγαν στις φτωχότερες χώρες , ενώ τα υπόλοιπα στάλθηκαν στην Ευρώπη. Ο Πούτιν κατέληξε: «Η κλίμακα των διατροφικών προβλημάτων στον κόσμο θα αυξηθεί μόνο με μια τέτοια προσέγγιση». Η Ουκρανία μεταφέρει το 37% των εξαγωγών σιτηρών της στην ΕΕ. Οι κύριοι προορισμοί περιλαμβάνουν την Ισπανία και την Πορτογαλία, που είναι παραδοσιακές αγορές για τα σιτηρά του Κιέβου. Ωστόσο, το 37 τοις εκατό δεν είναι πουθενά κοντά στα 78 από τα 80 πλοία.

Στην πραγματικότητα, σχεδόν τα δύο τρίτα των Ουκρανικών σιτηρών, τα οποία το Κίεβο έχει ήδη στείλει μέσω του «διάδρομου σιτηρών», έχουν κατευθυνθεί στην Ασία, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή .Δεκαέξι πλοία με σχεδόν 500.000 τόνους κρίσιμης επισιτιστικής βοήθειας στάλθηκαν στην Αφρική, η οποία , σύμφωνα με τον ΟΗΕ,  βρίσκεται στα πρόθυρα ανθρωπιστικής καταστροφής. Συγκεκριμένα, δύο πλοία με περισσότερους από 60.000 τόνους σιτηρών ναυλώθηκαν από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ για χώρες που πλήττονται από την επισιτιστική κρίση. Επιπλέον, χάρη στους εταίρους του ΟΗΕ, άλλοι 190.000 τόνοι Ουκρανικών σιτηρών έχουν ήδη αγοραστεί για περαιτέρω εξαγωγή στην Αφρική. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Συμφωνία Σιτηρών που υπέγραψαν η Ουκρανία, ο ΟΗΕ και η Τουρκία δεν προβλέπει κανέναν περιορισμό στους εξαγωγικούς προορισμούς. «Η Ρωσία δεν μπορεί να υπαγορεύει πού πρέπει η Ουκρανία να στείλει τα σιτηρά της και η Ουκρανία δεν υπαγορεύει το ίδιο στη Ρωσία», τόνισε ο Mιχάλκο Ποντόλιακ  σύμβουλος του επικεφαλής του Γραφείου του Προέδρου της Ουκρανίας .

Στην πραγματικότητα, ο εκβιασμός  επί των σιτηρών από το  Κρεμλίνο ήταν ο κύριος παράγοντας που προκάλεσε την αύξηση των τιμών των μελλοντικών συμβολαίων σιταριού κατά σχεδόν 7%. Αναμφίβολα, οι αυξανόμενες τιμές των σιτηρών επιδεινώνουν την ήδη οξεία επισιτιστική κρίση στις φτωχές χώρες.

Πράγματι, η Μόσχα μπορεί να ξεκινήσει μια αναθεώρηση της Συμφωνίας Σιτηρών καθώς πλησιάζει ο Νοέμβριος του 2022.Το πρώτο ερώτημα που τίθεται σε σχέση με αυτό το ζήτημα είναι αν η Ρωσία, ως “εμπνευστής της αναθεώρησης” είναι έτοιμη να πληρώσει για τα Ουκρανικά σιτηρά για να αυξήσει τον όγκο της μεταφοράς του στις φτωχότερες χώρες; Η απάντηση, φυσικά, είναι όχι. Αυτό είναι προφανές, όπως και η έλλειψη ορθών επιχειρημάτων από το Κρεμλίνο για την ανάγκη αλλαγής της συμφωνίας. Εάν η Μόσχα αποσυρθεί από τη συμφωνία και καταφύγει σε βίαιους θαλάσσιους ελέγχους και μεθόδους άρνησης, η Ρωσία δεν θα είναι σε θέση να μπλοκάρει όλα τα παράκτια ύδατα της Ουκρανίας. Ένας τέτοιος εξαντλητικός αποκλεισμός δεν είναι δυνατός χωρίς την προωθημένη ανάπτυξη των πολεμικών πλοίων  αλλά μετά τη βύθιση του πυραυλικού καταδρομικού Moskva, τα υπόλοιπα πλοία του στόλου της Μαύρης Θάλασσας του Κρεμλίνου πλέουν κοντά στην ακτή της Κριμαίας,εκτός της εμβέλειας των αντιπλοϊκών πυραύλων της Ουκρανίας.

Στις 12 Σεπτεμβρίου, το Ρωσικό υπουργείο εξωτερικών (MFA) κατηγόρησε τη Δύση για διατάραξη του μνημονίου μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και του ΟΗΕ για τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη ταυτόχρονα με τη Συμφωνία για τα σιτηρά. Αυτό το υπόμνημα δεν είναι δημόσια διαθέσιμο. υπάρχει μόνο στα Ρωσικά μέσα ενημέρωσης όπου έχουν διατυπωθεί ισχυρισμοί ότι το έγγραφο φέρεται να κατοχυρώνει τις υποχρεώσεις του ΟΗΕ για την εξάλειψη των «εμποδίων που δημιουργούνται από τις ΗΠΑ και την ΕΕ στους τομείς της χρηματοδότησης, της ασφάλισης και του εφοδιασμού » ως  και για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης εξαγωγής Ρωσικών γεωργικών προϊόντων προς παγκόσμιες αγορές .

Δεν είναι σαφές πώς ο ΟΗΕ θα μπορούσε να εγγυηθεί ζητήματα πολύ πέρα ​​από τη δικαιοδοσία του. Και είναι αμφίβολο ότι το Ρωσικό υπεξ δεν γνωρίζει την πραγματική έκταση της εξουσίας του ΟΗΕ . Προφανώς, το Κρεμλίνο δεν χαρακτηρίστηκε ποτέ από ανθρωπισμό. Η Μόσχα συμφώνησε να ξεμπλοκάρει τα λιμάνια της Ουκρανίας όχι επειδή ήθελε να βοηθήσει τα παιδιά της Αφρικής που λιμοκτονούσαν, αλλά επειδή ήθελε να προωθήσει τα δικά της οικονομικά συμφέροντα με το στυλ χειραγώγησης, τελεσιγράφων και εκβιασμών του Κρεμλίνου. Τελικά, είναι απίθανο να έχουν αλλάξει οι παράγοντες που ανάγκασαν τη Μόσχα να υπογράψει τη συμφωνία για τα σιτηρά. Ωστόσο, ένα σενάριο στο οποίο το Κρεμλίνο μπορεί να αρνηθεί τη συμφωνία για τα σιτηρά και να κλιμακώσει τον πόλεμο στη θάλασσα δεν θα πρέπει να εξαλειφθεί.

*O Aθανάσιος Ε Δρουγός είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλύτης

Mε πληροφορίες από: Ambassadorsatlarge.com
Photo: To Vima.gr

(Το άρθρο εκφράζει αποκλειστικά προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη) 

Πηγή: Ambassadorsatlarge.com

Related Post

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *