ΑΠΟΚΛΙΜΑΚΩΣΗ(ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ) , ΑΛΛΑ ΕΓΚΥΜΟΝΟΥΝ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΥΠΟΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΚΟΣΟΒΟ ...ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΣΕΡΒΩΝ ΚΑΙ ΚΟΣΟΒΑΡΩΝ - Active News

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Παρά την προσωρινή αποκλιμάκωση της προ ημερών έντασης μεταξύ Αλβανών-Κοσοβάρων και Σέρβων των τεσσάρων επαρχιών του βορείου Κοσόβου στο πάντοτε “ανήσυχο’ Κόσοβο , η κατάσταση εξακολουθεί εγκυμονεί κινδύνους υποτροπής. Βασικοί παράγοντες αποτροπής της τυχόν περαιτέρω χειροτέρευσης είναι η ισχυρή επιρροή των Αμερικανών στην Πρίστινα, καθώς και η αναβαθμισμένη παρουσία της πολυεθνικής δύναμης του ΝΑΤΟ KFOR που αποτελείται από 3770 άνδρες προερχόμενοι από 21 κράτη-μέλη της Συμμαχίας ως και από 7 χώρες που έχουν διαχρονικά πολλούς και στενούς δεσμούς με το ΝΑΤΟ(Φινλανδία, Σουηδία, Ιρλανδία, Αυστρία, Ελβετία, Ουκρανία, Μολδαβία Γεωργία). Επικεφαλής της Νατοϊκής δύναμης είναι ο Ούγγρος στρατηγός Φέρεντς Κατζιάρι , με τους Αμερικανούς να έχουν διαθέσει 635 άνδρες, την Ιταλία 638, τη Τουρκία 309, τη Πολωνία 247, την Ελλάδα 109/110, την Αλβανία 25, τη Βουλγαρία 25, τη Γερμανία 68, την Ουκρανία40, την Ελβετία 187, τη Βόρεια Μακεδονία 64 κα.

Το Κόσοβο διέκοψε προ ημερών την έκδοση εγγράφων στους Σέρβους που εισέρχονται στη χώρα αφού συμφώνησε να καθυστερήσει για ένα μήνα την εφαρμογή δύο κανονισμών σχετικά με τις πινακίδες κυκλοφορίας και τα ταξιδιωτικά έγγραφα για επισκέπτες από τη Σερβία, μετά από διαβουλεύσεις και έντονες ‘πιέσεις’ απ΄εκπροσώπους των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η προσωρινή αποκλιμάκωση επιτεύχθηκε αφού οι ντόπιοι Σέρβοι στο βόρειο Κοσοβο (΄Βόρεια Μιτροβίτσα, Ζβετσάν , Ζόμπιν Ποτόκ και Λεπόσεβατς) συμφώνησαν να αποσύρουν όλα τα οδοφράγματα που είχαν εγείρει στους δρόμους που οδηγούν σε δύο συνοριακά σημεία διέλευσης με τη Σερβία. Τα οδοφράγματα που είχαν στηθεί στα συνοριακά περάσματα από Σέρβους στο Κόσοβο αποσύρθηκαν την 1η Αυγούστου .

Βάσει της συμφωνίας, που επιτεύχθηκε τα ξημερώματα της 1ης Αυγούστου, θα υπάρξει καθυστέρηση 30 ημερών για την προσαρμογή στους νέους κανονισμούς. «Όπως υποσχεθήκαμε χθες το βράδυ, ως κυβέρνηση της Δημοκρατίας του Κοσόβου μετά την απόσυρση των οδοφραγμάτων και διασφαλίζοντας την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών , μεταφέρε την εφαρμογή των αποφάσεων για την 1η Σεπτεμβρίου 2022, προκειμένου να διατηρηθεί η σταθερότητα στη χώρα και την μεθοριακή περιοχή», ανέφερε ο υπουργός εσωτερικών του Κοσόβου Ξελάλ Σβέκλα ,που επιβεβαίωσε επίσης ότι τα δύο συνοριακά περάσματα στο βόρειο τμήμα του της χώρας είναι πλέον ανοικτά(σε Γιαρίνιε και Μπερνιάκ) ενώ περαιτέρω επιβεβαίωση υπήρξε και από τη Νατοϊκή δύναμη ,που έχει παρουσία κοντά στα περάσματα στην μικρή πόλι Ρουντάρε

Αργά το βράδυ στις 31 Ιουλίου, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Πρίστινα Τζέφρι Χοβενιέ(κατ εντολή του υπεξ Άντονι Μπλίνκεν) ζήτησε από το Κόσοβο να αναβάλει την εφαρμογή των κανονισμών για 30 ημέρες «επειδή φαίνεται ότι υπάρχει παραπληροφόρηση και παρανόηση αυτών των αποφάσεων»(σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα). Η κυβέρνηση του Κοσόβου είχε πει ότι από την 1η Αυγούστου οι ταξιδιώτες που φτάνουν από τη Σερβία θα ανταλλάσσουν τα έγγραφα που έχουν εκδοθεί από τη Σερβία με νέα έγγραφα ταυτότητας εισόδου-εξόδου που εκδίδονται από την Πρίστινα, με ισχύ για τρεις μήνες. Η πολιτική στάση ταιριάζει και απαντά με μια μακροχρόνια πρακτική που εφαρμόζεται από το Βελιγράδι για τους πολίτες του Κοσόβου που επισκέπτονται τη Σερβία(πχ τις περιοχές του Πρέσεβο, Μπουγιάνοβατς και Μεντβέντα) .

Η κίνηση προκάλεσε άμεσα αντιδράσεις και ταραχές από τους Σέρβους μειονοτικούς που έστησαν οδοφράγματα, ήχησαν σειρήνες αεράμυνας και πυροβολούσαν με τα όπλα τους στον αέρα. Η κυβέρνηση του Κοσόβου κατηγόρησε τη γειτονική Σερβία ότι υποκίνησε τις ταραχές προκειμένου να αποσταθεροποιήσει τη χώρα η οποία κήρυξε την ανεξαρτησία της το 2008 μετά από στρατιωτική/αεροπορική επέμβαση του ΝΑΤΟ που σταμάτησε την αιματηρή καταστολή της Σερβίας του Μιλόσεβιτς κατά των Αλβανών αυτονομιστών το 1999. «Ελπίζουμε ότι θα συνεργαστούμε με αυτήν την κυβέρνηση και τους συναδέλφους από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να διασφαλίσουμε ότι αυτές οι συμφωνίες γίνονται καλύτερα κατανοητές και, επομένως, να μειωθούν οι εντάσεις», πρόσθεσε ο Χοβενιέ.Πάντως πολλοί αναλυτές σε συνομιλίες με τον υπογράφοντα έκαναν λόγο για ύπουλη Ρωσική εμπλοκή με στόχο να αρχίσει αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων.

Η στρατιωτική αποστολή υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο δήλωσε επίσης προ τετραημέρου ότι παρακολουθεί την «τεταμένη» κατάσταση στους βόρειους δήμους και ότι είναι «έτοιμη να παρέμβει αν τεθεί σε κίνδυνο η σταθερότητα»(υπήρξε Αμερικανική , Ιταλική και Ουγγρική κινητικότητα) . Οι Σέρβοι στο βόρειο τμήμα του Κοσόβου χρησιμοποιούν πινακίδες αυτοκινήτων που εκδόθηκαν από Σερβικά ιδρύματα και υπηρεσίες από τον πόλεμο του 1999 με ακρωνύμια πόλεων του Κοσόβου όπως KM (Kosovska Mitrovica), PR (Πρίστινα) ή UR (Urosevac). Η κυβέρνηση της Πρίστινα θεωρεί τις πινακίδες παράνομες, αλλά τις ανέχτηκε σε τέσσερις βόρειους δήμους με Σερβική πλειοψηφία(γύρω στους 50.000 Σέρβοι) .

Η Σερβία δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσόβου ούτε το δικαίωμά του να επιβάλλει κανόνες και κανονισμούς όπως τη ταξινόμηση αυτοκινήτων και φορτηγών. Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ αναγνωρίζουν το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος (πλην Ισπανίας, Κύπρου, Ρουμανίας, Ελλάδος και Σλοβακίας), ενώ η Ρωσία και η Κίνα,( σύμμαχοι της Σερβίας) δεν το αναγνωρίζουν. Η ΕΕ προσπάθησε να μεσολαβήσει σε έναν διάλογο μεταξύ των δύο γειτόνων των Βαλκανίων για πάνω από μια δεκαετία, αλλά μέχρι στιγμής οι προσπάθειες έχουν αποτύχει για την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων. Ο πρωθυπουργός Άλμπίν Κούρτι είπε ότι το Κόσοβο (που πολύ πρόσφατα ήταν στις ΗΠΑ με την πρόεδρο Βιόσα Οσμάνι) θα υποβάλει επίσημα αίτηση για να γίνει μέλος της ΕΕ μέχρι τα τέλη του 2022/αρχές 2023 παρά τις ανησυχίες για εντάσεις με τη Σερβία( επίσης υποψήφια για την ΕΕ). Το Κόσοβο επίσης φλερτάρει πολύ με ένταξη στο ΝΑΤΟ ενώ η πρίπου 5000 άνδρες στρατιωτική του δύναμη εκπαιδεύεται από τους Αμερικανούς και τη Συμμαχία

Κατεπείγουσες συνομιλίες

Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Άλμπιν Κούρτι (εκτός απρόοπτου) θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες στις 18 Αυγούστου, μετά την πρόσφατη κλιμάκωση της έντασης στο βόρειο Κόσοβο.Ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός Κούρτι έχει εκφράσει συνεχώς την ετοιμότητά του για την επόμενη συνάντηση να είναι καλά προετοιμασμένη και για όλα τα διμερή θέματα λέγοντας ότι ‘είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με την ΕΕ και αν υπάρξει επιβεβαιωμένη συνάντηση, θα γίνει την τρίτη εβδομάδα του Αυγούστου. Ο Σέρβος Πρόεδρος είπε στον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό της Σερβίας Radio Television of Serbia, RTS, ότι θα είναι εκεί στις Βρυξέλλες, αλλά δεν είναι αισιόδοξος…. «Όποιος πιστεύει ότι είναι δυνατό να διατηρηθεί η ειρήνη με τον Αλμπίν Κούρτι, νομίζω ότι κάνει πολύ λάθος», είπε ο Βούτσιτς προχθές. Ο Βούτσιτς και ο Κούρτι συναντήθηκαν τελευταία φορά σε άτυπο δείπνο με τον ειδικό εντεταλμένο της ΕΕ για το Διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας, Σλοβάκο Μίροσλαβ Λάιτσακ, στις 4 Μαΐου στο Βερολίνο. Οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν δύο φορές το καλοκαίρι του 2021, αλλά ούτε η πρώτη ούτε η δεύτερη συνάντηση έδειξαν κάποια εμφανή πρόοδο. Στις 21 Ιουνίου, οι δύο αντιπροσωπείες συμφώνησαν σε έναν «οδικό χάρτη» για την περαιτέρω εφαρμογή των ενεργειακών συμφωνιών που έγιναν το 2013 και το 2015.

Πάντως ένα άλλο τρέχον πρόβλημα που υφίσταται στην Πρίστινα είναι ότι ειδικοί και πολιτικοί της αντιπολίτευσης αμφισβητούν το πλαίσιο του τελευταίου σχεδίου στρατηγικής εθνικής ασφάλειας του Κοσόβου . Το προσχέδιο στρατηγικής εθνικής ασφάλειας του Κοσόβου αντιμετωπίζει αρνητική υποδοχή όταν φθάνει στο βήμα του κοινοβουλίου, εν μέσω κριτικής από ειδικούς σε θέματα ασφάλειας ως και κόμματα της αντιπολίτευσης που λένε ότι υστερεί στην ανάλυσή του αναφορικά με τις κύριες απειλές για τη χώρα και στον καθορισμό ενός οράματος για το μέλλον. Το προσχέδιο(που είναι στη διάθεση του υπογράφοντα) και που καλύπτει την επόμενη πενταετία έλαβε το ‘πράσινο φως’ στις 28 Ιουλίου από την αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεμάτων Ασφάλειας. Το έγγραφο προσδιορίζει την τρομοκρατία και τον βίαιο εξτρεμισμό ως μεταξύ των κύριων απειλών για την ασφάλεια του Κοσόβου και ειδικότερα τον κίνδυνο οι Κοσοβάροι να γίνουν «δυνητικοί στόχοι στρατολόγησης από βίαιες εξτρεμιστικές οργανώσεις με εθνικιστικό ή θρησκευτικό πολιτικό προσανατολισμό».

Οργίασαν τα FAKE NEWS στα πρόσφατα γεγονότα.Πάρτι παραπληροφόρησης το TWITTER

Απίστευτα πράγματα και με έντονη και ακραία παραπληροφόρηση λέχθηκαν στην διάρκεια της 48ωρης κρίσης στο Κόσοβο.

Η παραπληροφόρηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σκόρπισε πανικό για τον «πόλεμο» Κοσόβου -Σερβίας Οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης διέδιδαν παραπληροφόρηση για έναν «πόλεμο»(!) πλήρους κλίμακας που φέρεται να ξέσπασε μεταξύ του Κοσόβου και της Σερβίας, αφού οι Σέρβοι του έκλεισαν δρόμους προς δύο συνοριακά περάσματα. Η παραπληροφόρηση σχετικά με τη “σύγκρουση” εξαπλώθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε πολλές πλατφόρμες μέσω ενημέρωσης σε παγκόσμια βάση. Οι χρήστες του Twitter, κυρίως από την Ουκρανία, τη Ρωσία, την Τουρκία, την Ισπανία, τη Σερβία, το Κόσοβο και την Αλβανία, μοιράζονταν παραπληροφόρηση για ένα υποθετικό «πόλεμο» που έχει ξεσπάσει μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας ή μοιράζονταν απαράδεκτη προπαγάνδα κατά της ανεξαρτησίας του Κοσόβου από τη Σερβία, που κηρύχθηκε το 2008 .

Τα tweets του Ουκρανού βουλευτή Oλέξι Γκοτσαρένκο έγραφαν παραπλανητικά ότι «Η Ουκρανία είναι έτοιμη να δράσει με τα στρατεύματά της στο έδαφος του Κοσόβου . Η Σερβία προσπαθεί να ξεκινήσει έναν νέο επιθετικό πόλεμο». Στην πραγματικότητα, η υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ ειρηνευτική αποστολή KFOR, που βρίσκεται εκεί από το 1999, έχει δηλώσει την ετοιμότητά της να παρέμβει , αν κινδυνέψει η σταθερότητα στο Βόρειο Κόσοβο .Ωστόσο-πλην 40 Ουκρανών στρατιωτών ,δεν υπάρχει μάχιμη δύναμη του Κιέβου στο Κόσοβο, ενώ η Ουκρανία δεν έχει καν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του(!!) .

Ο Αλβανός μουσουλμάνος ιεροκήρυκας Eλβίς Νάτσι με 1,2 ακόλουθους στο Instagram, μοιράστηκε μια φωτογραφία των ειδικών δυνάμεων του Κοσόβου που κινούνται κοντά στα οδοφράγματα (παραπλανητικά με φώτοςαπό τον Σεπτέμβριο του 2021 με λεζάντα) γράφοντας «Ο Θεός να προστατεύει τους Αλβανούς του Κοσόβου καθώς και τους γενναίους άνδρες της ειδικής μονάδας που εγκαθιδρύουν την ειρήνη και την ασφάλεια»(!) Ο Τούρκος συγγραφέας Χουσεβίν Χακί Καβετσί έγραψε στο Twitter στα τουρκικά: «Ξέσπασε πόλεμος μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου . Νέα φωτιά στα ταραγμένα Βαλκάνια !!! Το tweet του, το οποίο έλαβε πάνω από 2000 likes υποστήριξε ότι «οι Ειδικές Δυνάμεις του Κοσόβου έστειλαν επιπλέον στρατεύματα στο συνοριακό πέρασμα Γιαρίνιε με τη Σερβία. Βρισκόμαστε στην περίοδο που ο πόλεμος αρχίζει να εξαπλώνεται στην Ευρώπη μέσω των Βαλκανίων και στη Ρωσία μέσω του Καυκάσου!!!».

Ο Νεμπόισα Μάλιτς, Σερβοβόσνιος αρθρογράφος για τον ιστότοπο Anti-War, έγραψε στο Twitter ότι «ο αγαπημένος στρατιώτης του ΝΑΤΟ το «Κόσοβο» προσπαθεί να ξεκινήσει μια μάχη με τη Σερβία αυτή τη στιγμή», υποστηρίζοντας ότι αυτό εξηγεί πόσο «καλά πηγαίνει η σύγκρουση στην Ουκρανία για τη Δύση». Το tweet του έλαβε πάνω από 20.000 likes. Παράλληλα με τις αναρτήσεις για το ξέσπασμα του πολέμου μεταξύ του Κοσόβου και της Σερβίας, πολλοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και πλατφόρμες μέσων ενημέρωσης, μοιράστηκαν ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες για πυροβολισμούς μεταξύ των δυνάμεων του Κοσόβου και της Σερβίας. Ο λογαριασμός Twitter ConflictTr, με περισσότερους από 200.000 ακολούθους, έγραψε στο Twitter: «Κοσοβάροι στρατιώτες που τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις στα σύνορα Σερβίας-Κοσόβου μεταφέρονται στο κρατικό νοσοκομείο της Μιτρόβιτσα».(!)

Αρκετά μέσα ενημέρωσης του Κοσόβου όπως το Nacionale και το Indeks Online, μεταξύ άλλων, ανέφεραν ότι ένας αστυνομικός του Κοσόβου και δύο Σέρβοι πολίτες τραυματίστηκαν από πυροβολισμούς μεταξύ της αστυνομίας και των πολιτών που έστησαν τα οδοφράγματα. . Η Nacionale διέγραψε αργότερα τα νέα της. Αρκετοί λογαριασμοί Twitter μοιράστηκαν επίσης ισχυρισμούς «Το Κοσσυφοπέδιο είναι Σερβία», οι οποίοι συχνά αποτελούν μέρος του σερβικού εθνικιστικού λόγου. Η χρήστης του Twitter Inga Canarias, με περισσότερους από 1,5 χιλιάδες followers, έκανε retweet μια φωτογραφία μιας τοιχογραφίας που γράφει “Kosovo is Serbia” με την περιγραφή στα ισπανικά: “Επειδή φαίνεται ότι υπάρχει πρόβλημα μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου θα πρέπει να ειπωθεί για άλλη μια φορά. ότι το Κοσσυφοπέδιο είναι αναπόσπαστο, αναπαλλοτρίωτο μέρος της Σερβίας». Αρκετοί ισπανικοί λογαριασμοί μοιράστηκαν παρόμοια tweets.

Τέλος ο πρώην απεσταλμένος των ΗΠΑ επί εποχής Τραμπ για τον διάλογο Κοσόβου -Σερβίας, Ρίτσαρντ Γκρένελ, συμμετείχε επίσης στην διαδικτυακή αναταραχή, κατηγορώντας κυρίως τον πρωθυπουργό του Κοσόβου Άλμπιν Κούρτι για την κατάσταση, αλλά και μοιράζοντας ανακριβείς πληροφορίες για τον πρώην πρόεδρο του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι. «Ας είμαστε πολύ ξεκάθαροι, οι Ευρωπαίοι ώθησαν τη Χάγη να συλλάβει τον (πρώην πρόεδρο) Χασίμ Θάτσι μετά από 20 χρόνια ερευνών απλώς και μόνο επειδή διαπραγματευόταν με τον Τραμπ»(!!) «Δεν έχουν τίποτα εναντίον του και τον έχουν κρατούμενο λόγω της πολιτικής. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το ICTY (Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για τη Γιουγκοσλαβία) πρέπει να διαλυθεί», είπε ο Γκρένελ σε ένα tweet, το οποίο έλαβε πάνω από 1500 likes.