Για την Ελλάδα, εκτός του αλυτρωτισμού, στο πακέτο αυτό είναι η σύνθετη ονομασία, με ισχύ erga omnes για εσωτερική και εξωτερική χρήση με συνταγματική αλλαγή. Για την άλλη πλευρά τίθεται προτεραιότητα στη γλώσσα και στην ταυτότητα, ενώ δεν έχει δοθεί ουσιαστικά απάντηση για το θέμα της συνταγματικής αλλαγής.

Σε αυτό το πολύ λεπτό παζάρι, καθώς εμπλέκονται ιδιαίτερα ευαίσθητα θέματα που έχουν πολιτική βαρύτητα και στις δύο χώρες και ερεθίζουν εύκολα την κοινή γνώμη, οι δύο πλευρές -εφόσον υπάρξει κατ’ αρχήν σύγκλιση- θα πρέπει να συνθέσουν τα δύο αυτά πακέτα σε μια συνολική συμφωνία.

Αυτό είναι το ιδανικό σενάριο, για το οποίο προς το παρόν υπάρχουν πολλές επιφυλάξεις.

Παρά το γεγονός ότι ο χρόνος τρέχει αντίστροφα εφόσον υπάρξει συμφωνία, θα υπάρχουν ελάχιστα χρονικά περιθώρια για να δρομολογηθούν όλες οι διαδικασίες μέχρι τις συνόδους κορυφής της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, ώστε να ληφθούν οι αποφάσεις για την ευρωατλαντική πορεία της χώρας. Καθώς, όμως, υπάρχει γενικευμένη δυσπιστία μεταξύ των δύο πλευρών, αντιμετωπίζεται με προβληματισμό από την Αθήνα αυτή η παρελκυστική τακτική της σκοπιανής πλευράς, καθώς δεν αποκλείεται να έχει υποκύψει στον πειρασμό να αφήνει να εξαντληθεί ο χρόνος με την προσδοκία ότι τελικά θα στραφεί η πίεση της διεθνούς κοινότητας στην Ελλάδα, ώστε να μη μείνει κλειστή η πόρτα του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. για την πΓΔΜ.

Η σπουδή την οποία επιδεικνύει η Αθήνα και ο Ν. Κοτζιάς για τη συνέχιση και κορύφωση των συνομιλιών έχει και αυτό το περιεχόμενο, να πεισθεί η διεθνής κοινότητα, εταίροι και σύμμαχοι για την ειλικρίνεια των διαθέσεων της ελληνικής πλευράς και έτσι να αποφύγει αυτήν ακριβώς την πίεση.

Όμως, στο πλαίσιο αυτό, δεν αποκλείεται καθόλου η σκοπιανή πλευρά να επιχειρήσει έναν ελιγμό στον οποίο έχει αναφερθεί στο παρελθόν. Να υπάρξει συμφωνία, να απευθύνει το ΝΑΤΟ την πρόσκληση για ένταξη και η Ε.Ε. να αποφασίσει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, αλλά να μετατεθεί για το φθινόπωρο η αλλαγή συντάγματος (εφόσον τελικά αποδεχθεί την ελληνική θέση), λόγω και έλλειψης χρόνου αλλά και αρνητικού κλίματος στη χώρα.

Αυτό το σενάριο έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από την Ελλάδα και το μήνυμα που έχει σταλεί και από τον Νίκο Κοτζιά είναι ότι «δεν υπάρχει ένταξη χωρίς την προηγούμενη αλλαγή συντάγματος».

Ο κ. Ζάεφ υποστηρίζει ότι μέσω αλλαγών στη σύνθεση της κυβέρνησής του και νέων συμμαχιών θα μπορέσει να ενισχύσει την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή και θα χρειαστεί να έχει ένα ισχυρό κίνητρο προκειμένου να πεισθούν και άλλοι βουλευτές, ακόμη και από την αντιπολίτευση για να εγκρίνουν μια διεθνή συμφωνία (που απαιτεί απλή πλειοψηφία) και μια ενδεχόμενη αλλαγή συντάγματος (για την οποία απαιτείται ενισχυμένη πλειοψηφία).

Αν και το ερώτημα που τίθεται είναι τι ακριβώς θα έχει αλλάξει από τον Απρίλιο, που θα διευκολύνει το φθινόπωρο τον κ. Ζάεφ να υλοποιήσει την ενδεχόμενη απόφαση για αλλαγή του συντάγματος, η Αθήνα έχει επεξεργασθεί φόρμουλα που διευκολύνει τη σκοπιανή πλευρά ώστε και κίνητρο να αποκτήσει και να αποδείξει την ειλικρίνεια των δεσμεύσεών της.

Με τη φόρμουλα αυτή προβλέπεται ότι εφόσον ξεπερασθούν οι διαφορές, θα διαμορφωθεί το πλαίσιο της συμφωνίας που θα καλύπτει όλο το φάσμα των πτυχών της διαφοράς (όνομα, εύρος χρήσης, εμπορικές χρήσεις και σύνθετα, συντμήσεις, γλώσσα, ιθαγένεια, αλυτρωτισμοί κ.ά.), θα καταγράφει τη δέσμευση της πΓΔΜ για αλλαγές στο σύνταγμα ώστε να κατοχυρώνεται το erga omnes και να εξαλειφθούν και τα τελευταία υπολείμματα του αλυτρωτισμού και συγχρόνως θα περιγράφεται η διαδικασία ένταξης της ΠΓΔΜ σε διεθνείς οργανισμούς, όπως το ΝΑΤΟ, η Ε.Ε. κ.ά.

Το γεγονός ότι αυτή η συμφωνία θα είναι ενιαία και συνολική δεν επιτρέπει μερική εφαρμογή της, συνεπώς θα εφαρμοσθεί (και θα υπάρχει ειδική ρήτρα) μόλις εκπληρωθούν όλοι οι όροι που θα περιγράφονται στο κείμενό της.

Η άμεση και σαφής προοπτική ένταξης στο ΝΑΤΟ και έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. θα είναι το δέλεαρ που ζητά να παρουσιάσει στην κοινή γνώμη του ο κ. Ζάεφ, εάν πραγματικά έχει τη διάθεση να προχωρήσει και σε συμβιβασμό με την Ελλάδα, που περνά μέσα από την αλλαγή του συντάγματος.

Εάν οι αλλαγές στο σύνταγμα δεν γίνουν, η συμφωνία θα μένει ανενεργή…

Η φόρμουλα αυτή κάθε άλλο παρά είναι εύκολη υπόθεση, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την ΠΓΔΜ. Το περιεχόμενο της συμφωνίας θα γνωστοποιηθεί και στις δύο χώρες, με αποτέλεσμα η κριτική στην Αθήνα να αφορά την αποδοχή ονόματος που θα περιέχει τη λέξη «Μακεδονία», αναφορές σε διατήρηση της γλώσσας και της ταυτότητας, με δέσμευση για πρόθεση αλλαγής συντάγματος, ενώ στα Σκόπια οι αντιδράσεις θα είναι για τη δέσμευση αλλαγής συντάγματος και την αλλαγή της ονομασίας της χώρας ακόμη και για εσωτερική χρήση.

Και οι αντιδράσεις αυτές θα κλιμακώνονται και οι δύο πλευρές θα έχουν πολιτικό κόστος για συμφωνία που ακόμη δεν θα έχει εφαρμοσθεί και ενώ θα καταβάλλουν προσπάθειες για να πείσουν κοινοβούλια και κοινή γνώμη να την εγκρίνουν και να την αποδεχθούν. Και φυσικά στην Ελλάδα υπάρχει και ο παράγων «Π. Καμμένος», ο οποίος έχει δηλώσει ότι όχι μόνο δεν θα στηρίξει, αλλά θα επιχειρήσει να αποτρέψει ονομασία με τον όρο «Μακεδονία».

Ο κ. Ζάεφ και πάλι την Τετάρτη επανέλαβε ότι η χώρα του είναι αποφασισμένη να αποτελέσει το 30ό μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά ο δρόμος δεν είναι τόσο απλός όπως ίσως τον φαντάζεται.

Αλλά ο κ. Ζάεφ, όσο κι αν δεν θέλει να ακούσει τις ελληνικές παραινέσεις, δεν μπορεί να κλείσει τα αυτιά του στον Αμερικανό πρεσβευτή στα Σκόπια που συμμετείχε σε εκδήλωση με θέμα «Το ΝΑΤΟ και εσύ» που οργάνωσε το υπουργείο Αμυνας της ΠΓΔΜ και η κροατική πρεσβεία για την επέτειο της ίδρυσης της Συμμαχίας.

Ο πρέσβης Jess Baily, αφού εξήγησε τα πλεονεκτήματα της συμμετοχής μιας χώρας στο ΝΑΤΟ, προειδοποίησε ότι

Και ο Αμερικανός διπλωμάτης, όσο κι αν απέφυγε αναφορές στη διαφορά της ονομασίας, ήταν σαφής. Το όνομα δεν είναι το μοναδικό εμπόδιο για την ευρωατλαντική πορεία της ΠΓΔΜ.