ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΒΟΡΕΙΟΚΟΡΕΑΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΩΝ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ: ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑΤΑ

Γράφει η Κωνσταντίνα Νίκου*

Η Μόσχα διατηρεί παραδοσιακά καλές σχέσεις με τη Βόρεια Κορέα, με τη Σοβιετική Ένωση να αποτελεί την πρώτη χώρα που αναγνώρισε την κυβέρνηση της Πιονγιάνγκ τον Οκτώβριο του 1948. Μάλιστα, η ΕΣΣΔ και στη συνέχεια η Ρωσία ως διάδοχο κράτος υποστήριξαν σταθερά την προσπάθεια πυρηνικής ανάπτυξης της ασιατικής χώρας. Για πολλά χρόνια, η Δύση δεν έδινε στη σχέση των δυο αυτών κρατών την προσοχή που της αρμόζει, κυρίως επειδή η σχέση Ρωσίας-Κίνας την επισκίαζε[1]. Αυτό άλλαξε αισθητά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το Φεβρουάριο του 2022, όταν η συνεργασία μεταξύ Μόσχας και Πιονγιάνγκ έγινε στενότερη. Έπειτα από τις κυρώσεις που θεσπίστηκαν από τη Δύση σε βάρος της Ρωσίας και την επακόλουθη διεθνή απομόνωση, ο Πούτιν βρήκε στο πρόσωπο του Kim Jong Un έναν σπουδαίο σύμμαχο, πρόθυμο να του παρέχει προμήθειες πυρομαχικών και να τον στηρίζει στην προσπάθεια υπονόμευσης της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής ασφαλείας. Μάλιστα, ο Βορειοκορεάτης ηγέτης -αφού έχει ήδη αναγνωρίσει τις περιοχές Donetsk και Luhansk ως ανεξάρτητα κράτη και την Κριμαία ως μέρος της Ρωσίας- αποφάσισε την αποστολή στρατευμάτων του στο μέτωπο του Kursk. Συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες πληροφοριών του Κιέβου και της Σεούλ, υπολογίζουν την παρουσία περίπου 12.000 Βορειοκορεατών στο πλευρό των Ρώσων ήδη από τον Οκτώβριο του 2024, ενώ την παρουσία τους εκεί επιβεβαίωσε σε ομιλία του τον περασμένο Οκτώβριο και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Mark Rutte[2].

Η Βόρεια Κορέα αποτελεί ένα από τα εννέα επισήμως πυρηνικά κράτη και δίνει μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη των στρατιωτικών της ικανοτήτων. Όλοι οι άνδρες πολίτες μεταξύ 17 και 30 ετών ασκούν τη στρατιωτική τους θητεία από 3 έως και 12 χρόνια, ενώ ο αριθμός του ενεργού ενόπλου δυναμικού αγγίζει τα 1.3 εκατομμύρια[3]. Ωστόσο, αυτή είναι η πρώτη φορά που η δυναστεία των Kim προχωρά σε στρατιωτική επέμβαση στο εξωτερικό. Ο γενικότερος δισταγμός των ηγετών του αυταρχικού κράτους να στείλουν τους πολίτες τους στο εξωτερικό, οφείλεται στο φόβο απόκτησης νέων ιδεολογιών και αμφισβήτησης τους καθεστώτος. Αυτή τη φορά βέβαια φαίνεται πως τα οφέλη τα οποία αποσκοπεί να αποκομίσει ο Kim Jong Un υπερτερούν έναντι του φόβου αυτού. Είναι γεγονός πως η Βόρεια Κορέα λαμβάνει εδώ και χρόνια τρόφιμα, καύσιμα και χρήματα τα οποία τη βοηθούν να αντεπεξέλθει έπειτα από τις Δυτικές κυρώσεις που τις επιβλήθηκαν. Προφανώς η αρωγή αυτή έχει ενισχυθεί από την πλευρά της Ρωσίας, καθώς, από τα μέσα του 2023, δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν αυξημένη κίνηση μεταξύ των τελωνειακών περιοχών των δυο κρατών[4]. Επιπλέον, υπηρεσίες πληροφοριών της Νότιας Κορέας εκτιμούν πως το κέρδος που αποκομίζει το γειτονικό τους κράτος για κάθε στρατιώτη που στέλνει στη Ρωσία αγγίζει τα $2.000 μηνιαίως.

Εκτός αυτού, η Βόρεια Κορέα αποσκοπεί στην ενίσχυση των στρατιωτικών της δυνατοτήτων. Η ενίσχυση αυτή εκφράζεται κατά κύριο λόγο μέσω της πυραυλικής και πυρηνικής τεχνολογίας που κατέχει η Μόσχα, η οποία θα μπορεί να μοιραστεί πληροφορίες σχετικές με το σχεδιασμό του αντίστοιχου οπλοστασίου. Οι Ρώσοι έχουν ήδη προμηθεύσει τους συνεργάτες τους με συστήματα αεράμυνας, ωστόσο εξέχον μέλημα της Πιονγιάνγκ παραμένει η αναβάθμιση των βαλλιστικών της πυραύλων (κυρίως των διηπειρωτικών) και ο εξοπλισμός των υποβρυχίων της με ικανότερα πυρηνικά όπλα[5]. Η επίτευξη του στόχου αυτού , πέρα από την προβολή ισχύος στο εξωτερικό, μπορεί να αξιοποιηθεί και για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης καθώς θα ενισχυθεί το εθνικό φρόνημα του λαού και η αφοσίωσή τους στον ηγέτη που κατάφερε να τους μετατρέψει σε έναν ισχυρό και ανθεκτικό παγκόσμιο παίκτη.

Πέρα όμως από τα υλικά πλεονεκτήματα που μπορεί να επιφέρει η νέα αυτή συνεργασία, η αποστολή στρατιωτών λειτουργεί και ως μια άσκηση που θα προσδώσει εμπειρία σε όσους από αυτούς επιβιώσουν, αλλά και γενικότερα στη χώρα τους. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι η Β. Κορέα δεν έχει αναμειχθεί σε κάποια σημαντική ένοπλη σύγκρουση από το τέλος του πολέμου της Κορέας το 1953, επομένως οι ένοπλες δυνάμεις είναι άπειρες σε αντίθεση με αυτές της Ρωσίας. Η εμπειρία του ρωσικού στρατού θα τις βοηθήσει να κατανοήσουν τις σύγχρονες μορφές πολέμου, τη σπουδαιότητα των μη επανδρωμένων αεροχημάτων (drones) καθώς και του ηλεκτρονικού πολέμου. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η Β. Κορέα προμηθεύει επίσης τη Ρωσία με πυρομαχικά και πυραύλους, γεγονός που σημαίνει πως οι στρατιώτες της θα αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητά τους σε πραγματικές συνθήκες πεδίου μάχης και ιδιαιτέρως έναντι των δυτικών συστημάτων.

Η ανανεωμένη συνεργασία Β.Κορέας-Ρωσίας μπορεί να επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στο διεθνές στερέωμα, δεδομένου ότι βοηθά τα δυο κράτη να αποφεύγουν σε σημαντικό βαθμό τις διεθνείς κυρώσεις και να υπονομεύουν το ρόλο του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ως κύριο όργανο της διεθνούς ασφάλειας. Αλλά ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το ότι μπορεί να οδηγήσει σε μια περιφερειακή κλιμάκωση στη βορειοανατολική Ασία. Η πολεμοχαρής συμπεριφορά της Βόρειας Κορέας προς τη Σεούλ είναι εμφανής και έχει αυξηθεί τους τελευταίους μήνες. Το καλοκαίρι του 2024 ο Kim Jong Un ανακοίνωσε την εγκατάσταση εκτοξευτών βαλλιστικών πυραύλων κατά μήκος των κορεατικών συνόρων, ενώ λίγο αργότερα αποκάλυψε την δημιουργία του μεγαλύτερου οχήματος Mεταφορέα-Aνορθωτή-Eκτοξευτή (Transporter-Erector-Launcher/TEL), ικανό να πραγματοποιήσει εκτόξευση πυραύλων (surface-to-air και surface-to- surface)[6]. Έτσι, θα μπορούσε κανείς να εκτιμήσει πως με το τέλος του ρωσοουκρανικού πολέμου, η Μόσχα θα αποφάσιζε να ανταποδώσει τη μεγάλη ένδειξη αφοσίωσης που έλαβε από τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας.

Είναι εμφανές πως η Β. Κορέα καταφέρνει σε ένα βαθμό να καλύψει τα ελλείμματα του ρωσικού στρατού σε πυρομαχικά, τα οποία διαθέτει μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες, ακόμη κι αν τα περισσότερα από αυτά θεωρούνται απαρχαιωμένα. Επίσης, παρά την απειρία τους, οι Βορειοκορεάτες λειτουργούν ως απαραίτητο μέσο για να απωθήσει η Ρωσία τους Ουκρανούς στρατιώτες, χωρίς να αποσπάσει τα δικά της στρατεύματα από τα υπόλοιπα επιχειρησιακά πεδία και χωρίς να χρειάζεται άμεση επιστράτευση του ήδη απρόθυμου πληθυσμού της. Όσον αφορά τον παράγοντα του ανθρώπινου δυναμικού, η Β. Κορέα εμφανίζεται λιγότερο ευνοημένη, καθώς σύμφωνα με τις υπηρεσίες πληροφοριών Σεούλ και Κιέβου, το 40% των Βορειοκορεατών στρατιωτών έχει είδη εξουδετερωθεί ή αιχμαλωτιστεί, δεδομένης της απειρίας τους και την άγνοιας απέναντι στη Δυτική στρατιωτική τεχνολογία.

Συμπερασματικά, η στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Βόρειας Κορέας φαίνεται να ωφελεί και τις δυο χώρες. Από τη μια ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin εξασφαλίζει συνεχείς προμήθειες πυρομαχικών και αποφεύγει τη λαϊκή δυσαρέσκεια που θα επέφεραν οι μεγάλοι αριθμοί νεκρών Ρώσων στρατιωτών. Από την άλλη, η Βόρεια Κορέα αποκτά, μετά από πολλές δεκαετίες, εμπειρία συμμετέχοντας σε έναν πόλεμο που θα ρυθμίσει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο διεξαγωγής μελλοντικών συγκρούσεων. Η θυσία χιλιάδων Βορειοκορεατών στρατιωτών φαίνεται να αποτελεί ένα τίμημα το οποίο ο Kim Jong Un είναι πρόθυμος να πληρώσει mε αντάλλαγμα την αναβάθμιση του πυρηνικού του οπλοστασίου και συνολικά των ενόπλων δυνάμεων. Και παρά το γεγονός ότι μια περιφερειακή κλιμάκωση δεν φαίνεται πιθανή πριν από τη λήξη του ρωσοουκρανικού πολέμου, η συνεργασία αυτή συνιστά μια εξέλιξη με δυνητικά σοβαρές επιπτώσεις στην περιφερειακή αλλά και διεθνή ασφάλεια. Παράλληλα, η επιστράτευση Βορειοκορεατών σε ευρωπαϊκό έδαφος μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα σημαντική για τις μυστικές υπηρεσίες της Δύσης. Παρότι υπάρχουν ενδείξεις ότι οι εντολές τους είναι να αυτοκτονούν προκειμένου να αποφύγουν την αιχμαλωσία, οι ειδικές δυνάμεις και οι υπηρεσίες πληροφοριών της Ουκρανίας οφείλουν να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να προσεγγίσουν τους στρατιώτες αυτούς και να αξιοποιήσουν οποιαδήποτε πληροφορία μπορούν αυτοί να παρέχουν. Έτσι τόσο η Ουκρανία αλλά και γενικότερα η Δύση, θα μπορέσουν να διαμορφώσουν μια καλύτερη στρατηγική έναντι μελλοντικών απειλών της Β. Κορέας και κατ’ επέκταση της Ρωσίας.

Βιβλιογραφία

Dubois, L., & Miller, C. (2024, October 28). Nato says North Korean troops in Russia threaten European security. Ανάκτηση από Financial Times: https://www.ft.com/content/42da197b-e4f5-4e85-8720-5034bc599d13

Howell, E. (2024, December). North Korea and Russia’s dangerous partnership The threat to global security from the Kim–Putin axis and how to respond. Chatham House, 5-17.

Lukin , A., & Zakharova, L. (2018, February 20). Russia-North Korea Economic Ties: Is There More Than Meets the Eye? Foreign Policy Research Institute (FPRI), 244-261.

Narain, S., & Acharya, B. (2025, February 06). North Korea is the big beneficiary in its military partnership with Russia. Ανάκτηση από THE STRATEGIST: https://www.aspistrategist.org.au/north-korea-is-the-big-beneficiary-in-its-military-partnership-with-russia/

Reuters. (2024, October 25). What are North Korea’s military capabilities and how powerful are they? Ανάκτηση από Reuters: https://www.reuters.com/world/asia-pacific/north-koreas-military-is-one-worlds-largest-how-powerful-is-it-2024-10-25/

The Economist. (2025, January 15). What North Korean gains by sending troops to fight for Russia. Ανάκτηση από The Economist: https://www.economist.com/asia/2025/01/15/what-north-korea-gains-by-sending-troops-to-fight-for-russia

Σημειώσεις

[1] (Lukin & Zakharova, 2018)

[2] (Dubois & Miller, 2024)

[3] (Reuters, 2024)

[4] (The Economist, 2025)

[5] (Narain & Acharya, 2025)

[6] (Howell, 2024)

*Η Κωνσταντίνα Νίκου είναι Αναλύτρια ΚΕΔΙΣΑ

(To άρθρο εκφράζει αποκλειστικά προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη)

Πηγή: Kedisa.gr