ΠΩΣ ΤΟ BREXIT ΚΑΙ Ο ΜΠΟΡΙΣ ΔΙΕΛΥΣΑΝ ΤΗΝ ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Ο ΕΠΟΜΕΝΟΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΘΑ ΔΥΣΚΟΛΕΥΤΕΙ ΝΑ ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΕΙ ΤΗΝ ΦΗΜΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Γράφει η Leslie Vinjamuri*

Για να βοηθήσει πραγματικά το Ηνωμένο Βασίλειο να ηγηθεί, ο επόμενος πρωθυπουργός θα χρειαστεί να αποκαταστήσει την ηθική και δημοσιονομική πειθαρχία στο εσωτερικό, να διασφαλίσει την αξιοπιστία των διεθνών δεσμεύσεων της χώρας, και να ενδυναμώσει τις διεθνείς και περιφερειακές της συνεργασίες.

Η κούρσα για την ηγεσία των Τόρις, η οποία θα καθορίσει το ποιος θα γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, φαίνεται ότι θα είναι δραματική. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Υπουργός Εξωτερικών, Κοινοπολιτείας και Ανάπτυξης, Λιζ Τρας, προηγείται του πρώην υπουργού Οικονομικών, Ρίσι Σούνακ, αλλά δεν είναι σαφές κατά πόσο. Η εκστρατεία συνεχίζεται, καθώς αμφότεροι οι υποψήφιοι ανταγωνίζονται επιθετικά για τις ψήφους των μελών του Συντηρητικού Κόμματος, οι οποίοι θα καθορίσουν τον νικητή.

O πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου μετά την υπογραφή της εμπορικής συμφωνίας του Brexit στο Λονδίνο, τον Δεκέμβριο του 2020. Leon Neal / Reuters

Όποιος επικρατήσει, ωστόσο, ίσως διαπιστώσει ότι [είναι] μια Πύρρειος νίκη. Επί έξι χρόνια και περισσότερο, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει τελματώσει στις πολιτικές του Brexit [1] και πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η χώρα είναι πιο διαιρεμένη από όσο ήταν πριν από το δημοψήφισμα. Τα δύο τρίτα των Βρετανών εξακολουθούν να αυτοπροσδιορίζονται ως Leavers (στμ: υπέρ της αποχώρησης) ή Remainers (στμ: υπέρ της παραμονής). Η απόφαση του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον να επιδιώξει μια σκληρή αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποσπώντας ουσιαστικά το Ηνωμένο Βασίλειο από τους κανόνες της ΕΕ και την κοινή αγορά, έχει υποδαυλίσει το αυτονομιστικό αίσθημα στην Σκωτία. Ο πρωθυπουργός συμπεριφέρθηκε ανεύθυνα με το Πρωτόκολλο της Βορείου Ιρλανδίας (Northern Ireland Protocol) -την συμφωνία που σχεδιάστηκε προσεκτικά για να προστατεύσει τα ανοιχτά σύνορα μεταξύ της Βορείου Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, ελέγχοντας τα εμπορεύματα όταν διέρχονται μεταξύ της Βορείου Ιρλανδίας και της Μεγάλης Βρετανίας- θέτοντας σε κίνδυνο την ειρήνη της περιοχής. Η ενότητα του Ηνωμένου Βασιλείου αποτελεί πλέον θέμα μεγάλης ανησυχίας, ένα [θέμα] που αναμφίβολα θα είναι υποχρεωμένος να αντιμετωπίσει ο επόμενος πρωθυπουργός.

Αλλά οι προκλήσεις που θα ακολουθήσουν δεν είναι αποκλειστικά, ή ακόμη και κυρίως, εγχώριες. Όταν ο Τζόνσον υποστήριξε το Brexit, απεικόνισε το διαζύγιο Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ ως κάτι που θα απελευθέρωνε το Ηνωμένο Βασίλειο από τα υποτιθέμενα δεσμά του, δίνοντας την δυνατότητα στην χώρα να είναι μια μεγάλη δύναμη στην παγκόσμια σκηνή. Ωστόσο, η υπόσχεση μιας «παγκόσμιας Βρετανίας» δεν έχει πραγματοποιηθεί. Αντίθετα, η συνήθεια του πρωθυπουργού να αψηφά τις δεσμεύσεις της Συνθήκης και η περιφρόνηση του για τη νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου (διέκοψε τις εργασίες του βρετανικού κοινοβουλίου για να αποφύγει τον έλεγχο των σχεδίων της κυβέρνησης για το Brexit) έχουν επιδεινώσει την διεθνή φήμη της χώρας. Στην θητεία του Τζόνσον, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει αναστατώσει τις στενότερες συνεργασίες του. Δεν έχει πλέον σταθερή σχέση με την Ευρώπη. Μόλις που είναι παρόν σε μεγάλο μέρος του «παγκόσμιου Νότου». Και η χώρα που είναι πλέον ο σημαντικότερος εταίρος του, οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν βλέπει το Ηνωμένο Βασίλειο με τον ίδιο τρόπο. Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον αυξανόμενο ανταγωνισμό με την Κίνα, έχουν στραφεί όλο και περισσότερο στην ΕΕ: ακριβώς στον θεσμό από τον οποίο έφυγε το Λονδίνο.

Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει στερηθεί όλες τις ευκαιρίες του για την παγκόσμια ηγεσία. Η χώρα φιλοξένησε την διάσκεψη COP26 για την κλιματική αλλαγή στην Γλασκώβη και το περσινό G-7 στην Κορνουάλη. Συνέβαλε στην σύναψη τριμερούς συμφωνίας ασφαλείας με την Αυστραλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, γνωστή ως AUKUS, που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει την ασφάλεια στον Ειρηνικό. Και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ηγέτης στην απάντηση στην ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία, ακόμη κι αν δεν είναι ο σημαντικότερος παίκτης. Αλλά οι προεκλογικές υποσχέσεις τόσο του Σούνακ όσο και της Τρας -κυρίως η απελευθέρωση από το Πρωτόκολλο της Βορείου Ιρλανδίας, η αποστολή προσφύγων και αιτούντων άσυλο στην Ρουάντα και η ανάληψη απερίσκεπτων φορολογικών περικοπών- απειλούν να υπονομεύσουν την διεθνή θέση της χώρας. Για να βοηθήσει πραγματικά το Ηνωμένο Βασίλειο να ηγηθεί, ο επόμενος πρωθυπουργός θα χρειαστεί να αποκαταστήσει την ηθική και δημοσιονομική πειθαρχία στο εσωτερικό, να διασφαλίσει την αξιοπιστία των διεθνών δεσμεύσεων της χώρας, και να ενδυναμώσει τις διεθνείς και περιφερειακές της συνεργασίες.

Μίκρή Βρετανία

Από τότε που πέτυχε το Brexit [2], ο Τζόνσον έχει επιδιώξει πολιτικές που έχουν περιορίσει τον ρόλο της χώρας του στον κόσμο. Τον Νοέμβριο του 2020, περιέκοψε τις παροχές της κυβέρνησης για εξωτερική βοήθεια κατά περισσότερο από 25%, μια περικοπή περίπου 6,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτή η κίνηση ακολούθησε μόλις λίγους μήνες αφότου ενσωμάτωσε το άλλοτε μεγάλο και ανεξάρτητο Τμήμα Διεθνούς Ανάπτυξης (Department for International Development) στο Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας (το οποίο στην συνέχεια μετονόμασε σε Υπουργείο Εξωτερικών, Κοινοπολιτείας και Ανάπτυξης). Το κύρος της χώρας έχει ξεθωριάσει στη Μέση Ανατολή, όπου δεν έχει πλέον μια στιβαρή ανεξάρτητη πολιτική και είναι ένας ασήμαντος παίκτης στις διαπραγματεύσεις για το μέλλον του Ισραήλ και της Παλαιστίνης και για την επίλυση της σύγκρουσης στην Υεμένη [3]. Η παρουσία του Ηνωμένου Βασιλείου στην Αφρική έχει επίσης συρρικνωθεί σημαντικά. Το Λονδίνο, ωστόσο, έχει συνάψει συμφωνία με την Ρουάντα [4], η οποία σύντομα θα φιλοξενεί και θα διεκπεραιώνει πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο που θέλουν να εισέλθουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτή η συμφωνία έχει επικριθεί ευρέως, ειδικά από τις πολυμερείς υπηρεσίες τις οποίες χρειάζεται το Λονδίνο για να ενισχύσει τον παγκόσμιο ρόλο του. Η Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (United Nations Refugee Agency), για παράδειγμα, εξέδωσε μια δήλωση με την οποία αντιτίθεται σθεναρά στην πολιτική του Τζόνσον.

Ο Τζόνσον έχει ενισχύσει τον ρόλο του Ηνωμένου Βασιλείου στον Ινδο-Ειρηνικό. Αύξησε τις αμυντικές δαπάνες και καταδίκασε έντονα την προσπάθεια της Κίνας [5] να αυστηροποιήσει τον έλεγχό της στο Χονγκ Κονγκ. Αλλά συνολικά, η εστίαση του Τζόνσον στην Ασία έχει απλώς παγιώσει τις διεθνείς αντιλήψεις ότι η Βρετανία είναι βοηθός στους πολιτικούς στόχους των ΗΠΑ. Η χαοτική απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν [6], η οποία δεν άφησε στο Ηνωμένο Βασίλειο άλλη επιλογή από το να ακολουθήσει, προήγαγε επίσης αυτό το αφήγημα.

Είναι μια κακή στιγμή για να βασίζεται το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ουάσιγκτον. Το μέλλον της δημοκρατίας των ΗΠΑ είναι αβέβαιο, όπως είναι και η δέσμευση της χώρας στους συμμάχους της. Εάν οι πιστοί του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ [7] κερδίσουν την πλειοψηφία στο Κογκρέσο ή εάν ο Τραμπ -ή ένας από τους ακολούθους του- κερδίσει την προεδρία το 2024, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να βρεθούν να αποσύρονται ξανά από την διεθνή σκηνή ή να παίζουν τον ρόλο του παρεμποδιστή. Ένας Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος θα μπορούσε επίσης να υποσκάψει την δημόσια διοίκηση των ΗΠΑ, καθιστώντας πολύ δύσκολο για άλλες χώρες να διεξάγουν καθημερινές δραστηριότητες με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα στο Λονδίνο: θα ήταν δύσκολο για το Ηνωμένο Βασίλειο να είναι ένας μεγάλος παγκόσμιος παίκτης εάν ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος εταίρος του δεν ενδιαφέρεται για το τι έχει να πει.

Φυσικά, το Λονδίνο ίσως φαίνεται κάποιες φορές ότι έχει την τάση να είναι ο προσωπικός βοηθός της Ουάσιγκτον, αλλά το ίδιο θεωρεί, επίσης, τον εαυτό του ως κάτι πολύ περισσότερο. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει σχεδιάσει να χαράξει έναν ανεξάρτητο ρόλο για την χώρα, ειδικά στον Ευρω-Ατλαντικό, τον οποίο η Ολοκληρωμένη Ανασκόπηση (Integrated Review) του Ηνωμένου Βασιλείου όρισε ρητά ως την κύρια προτεραιότητα ασφάλειας της χώρας. Κατά κάποιο τρόπο, το έχει επιτύχει. Η απάντηση του Ηνωμένου Βασιλείου στον πόλεμο [8] στην Ουκρανία είναι εντυπωσιακή, γρήγορη και θαρραλέα. Έχει προσφέρει στρατιωτική αρωγή ταχύτερα από τους Ευρωπαίους εταίρους του, παρέχοντας 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική υποστήριξη και δεσμεύοντας άλλα 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια. Έχει συμβάλλει στην επινόηση στιβαρών κυρώσεων και, σε αντίθεση με την Ευρώπη, έχει υποσχεθεί να καταργήσει σταδιακά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέχρι το τέλος του έτους (μολονότι αυτό είναι πολύ ευκολότερο να το κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο παρά η ήπειρος). Το Λονδίνο διαδραμάτισε επίσης κρίσιμο ρόλο στο άνοιγμα του δρόμου για την ένταξη [9] της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, τις εγγυήσεις ασφαλείας που θα προστατεύουν αμφότερα τα κράτη μέχρι να φτάσουν στην πλήρη ένταξη.

Αλλά ακόμη και στον Ευρω-Ατλαντικό, η βρετανική ηγεσία έχει όρια. Στο ΝΑΤΟ [10] είναι ξεκάθαρα ο μικρότερος εταίρος της Ουάσιγκτον. Και όσον αφορά την ενέργεια, τις κυρώσεις, ακόμη και την στρατιωτική βοήθεια, τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ουκρανία εξακολουθούν να ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο να λάβουν την αρωγή της ΕΕ. Η ΕΕ, εν τέλει, είναι μια πολύ μεγαλύτερη οικονομία με πολύ περισσότερους ανθρώπους. Η παροχή στρατιωτικού εξοπλισμού από το μπλοκ στην Ουκρανία και η απόφασή του να χορηγήσει στην Ουκρανία το καθεστώς υποψήφιας για ένταξη χώρας (αν και μέχρι στιγμής είναι περισσότερο συμβολικό παρά πραγματικό) έχουν λάβει πολύ μεγαλύτερη διεθνή προσοχή από οτιδήποτε έχει κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό επιβεβαιώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση — και όχι το Ηνωμένο Βασίλειο— είναι ο πυλωρός της ευρωπαϊκής Δύσης.

Όταν το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούσε μέρος της ΕΕ, θα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες στις αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής του μπλοκ. Θα συνέβαλε στην ώθηση των προμηθειών στρατιωτικής βοήθειας των μελών και θα είχε συμβάλει στον συντονισμό των κυρώσεων. Αλλά τώρα, το Λονδίνο δεν έχει ουσιαστικά καμία επιρροή στην πολιτική της ΕΕ —και σπανίως προσκαλείται στις Βρυξέλλες. (Το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο προσκλήθηκε σε μια ειδική συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων [Foreign Affairs Council] της ΕΕ τον Μάρτιο κέρδισε μεγάλη προσοχή ακριβώς επειδή είναι πλέον τόσο σπάνιο.) Η συμπεριφορά [11] του Τζόνσον όσον αφορά το Brexit δεν έκανε δημοφιλές το Ηνωμένο Βασίλειο στην ήπειρο, και οι πολιτικές της χώρας για τους πρόσφυγες το έχουν φέρει σε σύγκρουση με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (European Court of Human Rights), δημιουργώντας έναν ακόμη αχρείαστο πονοκέφαλο.

Επιστρέφοντας στην Πατρίδα

Δεν θα είναι εύκολο για τον διάδοχο του Τζόνσον να αυξήσει το διεθνές εκτόπισμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Πράγματι, θα πρέπει να ξεκινήσει διορθώνοντας τα πράγματα στην πατρίδα. Αυτό ισχύει, επίσης, για τον εταίρο του στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες [12]· Η ικανότητά του να ηγείται στο εξωτερικό ενόσω κατακλύζεται από εσωτερικές αναταραχές είναι πολύ μικρότερη. Για να οικοδομηθεί ένα πραγματικά επιδραστικό Ηνωμένο Βασίλειο, ο επόμενος πρωθυπουργός πρέπει να προχωρήσει πέρα από την «φυλετική» πολιτική του Brexit, να γεφυρώσει τις εσωτερικές διαιρέσεις και να οικοδομήσει την ενότητα σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο – ειδικά εντός της Βορείου Ιρλανδίας και της Σκωτίας. Πρέπει να επενδύσει σε ανθρώπινες και φυσικές υποδομές ενόσω θα ασκεί δημοσιονομική πειθαρχία.

Αναλογιστείτε, για παράδειγμα, την οικονομία. Τον Ιούνιο του 2022, το Ηνωμένο Βασίλειο σημείωσε το υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού των τελευταίων 40 ετών και, στο 9,4%, είχε τον υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού στο G-7. Η προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ για το 2023 είναι 1,2%, το οποίο θα το τοποθετούσε στην τελευταία θέση της ομάδας. Είναι δύσκολο για το Λονδίνο να ηγηθεί με αυτού του είδους τα νούμερα. Ο επόμενος πρωθυπουργός θα πρέπει να ελέγξει τον πληθωρισμό, αλλά και να βρει τρόπους να αυξήσει την παραγωγικότητα και να διευρύνει το εργατικό δυναμικό προκειμένου να αναπτύξει την οικονομία. Θα πρέπει επίσης να κάνει ζωτικής σημασίας επενδύσεις στις υποδομές του έθνους και να υιοθετήσει πολιτικές που μπορούν να τονώσουν τις επιχειρηματικές επενδύσεις. Δυστυχώς, η Τρας έχει μέχρι στιγμής εμμονή κυρίως με τις περικοπές φόρων, υποσχόμενη [περικοπές] αξίας άνω των 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων εντός εβδομάδων και μείωση του κόστους σε όλη την δημόσια διοίκηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Αμφότερα φαίνονται απίθανο να επιτύχουν αυτούς τους στόχους. Ο Σούνακ έχει επίσης υποσχεθεί περικοπές φόρων – αλλά λιγότερες, και μόνο μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

Η επούλωση των αφόρητων διαιρέσεων της χώρας και η αποκατάσταση των δημοκρατικών της κανόνων θα μπορούσε να αποδειχθεί ιδιαίτερα δύσκολη. Ο επόμενος πρωθυπουργός μπορεί να ξεκινήσει αποκαθιστώντας την υπεύθυνη ηγεσία στη Ντάουνινγκ Στριτ, [η οποία θα είναι] βασισμένη σε μια ισχυρή ηθική πυξίδα. Αυτό θα σημαίνει την διόρθωση των μεγαλύτερων σκανδάλων της κυβέρνησης Τζόνσον. Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι ο Τζόνσον και η ομάδα του παρέκαμψαν το πνεύμα, αν όχι το γράμμα, των νόμων, των κανόνων και των νορμών σχετικά με τα lockdown για την COVID-19 [13] όταν διοργάνωναν πάρτι. Θα πρέπει επίσης να ζητήσει συγγνώμη για την αποτυχία του Τζόνσον να καταδικάσει σαφώς την σεξουαλική επιθετικότητα από ανώτερο ηγέτη του κόμματος.

Αλλά η λογικότερη ηγεσία πρέπει να επεκταθεί πέρα από το γραφείο του πρωθυπουργού. Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να αποκαταστήσει τα επαγγελματικά και ηθικά πρότυπα για όλους τους υπουργούς της — και για όλους όσοι συμμετέχουν στην δημόσια ζωή. Η αποτυχία να το κάνει θα υπονομεύσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση και την εσωτερική σταθερότητα και, μαζί με αυτήν, την ικανότητα της Βρετανίας να συμβάλει στην ηγεσία της Δύσης. Μία από τις κύριες διεθνείς προκλήσεις του σήμερα είναι η δημοκρατική διάβρωση: σύμφωνα με τη [ΜΚΟ] Freedom House, μόνο το 20% των ανθρώπων του κόσμου ζουν σε πλήρως ελεύθερες χώρες, και ακόμη και οι πιο εδραιωμένες δημοκρατίες βιώνουν την διολίσθηση. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αξιόπιστα αυτήν την πρόκληση, εάν το ίδιο του το σπίτι είναι διαλυμένο.

Η επιδιόρθωση της πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου θα είναι τόσο ένα υψηλού διακυβεύματος όσο και ένα μακροπρόθεσμο έργο. Θα απαιτήσει την ενίσχυση των δημοκρατικών κανόνων επενδύοντας στην αγωγή του πολίτη και στην εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένων της αποπολιτικοποίησης των σχολείων και της καταπολέμησης της παραπληροφόρησης. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει επίσης να επενδύσει σε μια διαρκή προσπάθεια για την ενίσχυση των ηγετικών ικανοτήτων των αναδυόμενων ηγετών, καθώς και εκείνων από ολόκληρη την κυβέρνηση που έχουν διοριστεί να ηγηθούν σε υπουργεία. Πρέπει να κυνηγήσει τα ανελεύθερα προστατευμένα περιβάλλοντα που έχουν αναδυθεί μέσα στις κυβερνητικές γραφειοκρατίες και στην συνέχεια να τα διαλύσει.

Καλυτερα Μαζί

Για να ενισχύσει την διεθνή ηγεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, ο επόμενος πρωθυπουργός θα πρέπει να αναγνωρίσει ειλικρινά τα όρια του τι μπορεί να επιτύχει το Λονδίνο στην παγκόσμια σκηνή. Το Ηνωμένο Βασίλειο απλώς δεν είναι αρκετά ισχυρό για να ηγηθεί από μόνο του και θα είναι υποχρεωμένο να σφυρηλατήσει μια παραγωγική σχέση με την Ευρώπη εάν θέλει να ασκήσει ουσιαστική παγκόσμια επιρροή. Αυτό σημαίνει το να διασφαλίσει μια συμφωνία με την ΕΕ [14] για το Πρωτόκολλο της Βορείου Ιρλανδίας, μια [συμφωνία] που θα προστατεύει την Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής (Good Friday Agreement) (η οποία τερμάτισε την σύγκρουση), που θα είναι πολιτικά αποδεκτή εντός της Βορείου Ιρλανδίας και που θα υιοθετεί βιώσιμους ελέγχους στα αγαθά που διέρχονται μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας. Μια τέτοια συμφωνία ίσως αντιμετωπίσει την αντίθεση των σκληροπυρηνικών Brexiters, οι οποίοι θεωρούν οποιαδήποτε παραχώρηση στους κανόνες της ΕΕ ως χτύπημα κατά της αυτονομίας της χώρας. Ο επόμενος πρωθυπουργός θα πρέπει να εξηγήσει ότι αυτό είναι ένα τίμημα που η χώρα πρέπει να πληρώσει.

Η σταθεροποίηση των δεσμών με την Ευρώπη [15] θα δώσει στο Λονδίνο επιπλέον μόχλευση στην σχέση του με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Για την Ουάσιγκτον, η σημασία της Ευρώπης εκτείνεται πολύ πέρα από την Ουκρανία· θέλει επίσης η ήπειρος να την βοηθήσει να ανταγωνιστεί την Κίνα και να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή. Υπάρχει λόγος που ο Μπάιντεν [16] πήγε στις Βρυξέλλες μετά την πρώτη του συνάντηση στο G-7 και αφότου επισκέφθηκε την έδρα του ΝΑΤΟ, καθώς και που ο Λευκός Οίκος πίεσε για την δημιουργία του Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας ΗΠΑ-ΕΕ (U.S. – EU Trade and Technology Council). Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο μπορούσε να διαμορφώσει τις προτεραιότητες της ΕΕ, θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο στην Ουάσιγκτον και ως εκ τούτου θα ήταν σε καλύτερη θέση για να υποβάλει απαιτήσεις – αντί να ενεργεί απλώς ως εκπρόσωπος της. (Η Ουάσιγκτον, από την πλευρά της, έχει καταστήσει σαφές ότι ενδιαφέρεται για ισχυρότερες σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ.)

Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο θέλει πραγματικά να ενισχύσει περαιτέρω την παγκόσμια θέση του, θα πρέπει να επαναδεσμευτεί σε ένα ακόμη ευρύτερο φάσμα διεθνών θεσμών. Ο επόμενος πρωθυπουργός μπορεί να ξεκινήσει αυτή την διαδικασία ανακαλώντας το σχέδιο ασύλου του Τζόνσον, το οποίο θα συμβάλει στην επιδιόρθωση των δεσμών με την Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες. Μπορεί επίσης να εγκαταλείψει το προσχέδιο της Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Bill of Rights) του Τζόνσον, το οποίο θα αντικαθιστούσε τον Νόμο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Human Rights Act) του 1998 και θα έδινε εξουσία στους δικαστές του Ηνωμένου Βασιλείου, ενόσω θα μείωνε την εξουσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (European Court of Human Rights) εντός του Ηνωμένου Βασιλείου. Στην συνέχεια, μπορεί να επεκτείνει ενεργά τις διεθνείς δεσμεύσεις του Λονδίνου, μοχλεύοντας εν μέρει τις ιστορικές σχέσεις του Ηνωμένου Βασιλείου για να συνεργαστεί με το G-7 ώστε να βοηθήσουν τα έθνη του παγκοσμίου Νότου να επιτύχουν βιώσιμη ανάκαμψη από τις σημερινές κρίσεις τροφίμων, ενέργειας και χρέους. Το Λονδίνο φιλοξενεί ένα τεράστιο δίκτυο μη κρατικών δρώντων και χρηματοοικονομικών εταιρειών, όλα εκ των οποίων είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της, υπό την ηγεσία της Δύσης, Συνεργασίας για τις Παγκόσμιες Υποδομές και Επενδύσεις (Partnership for Global Infrastructure and Investment), ενός αναπτυξιακού σχεδίου που εξαρτάται από το ιδιωτικό κεφάλαιο για να επιτύχει τον στόχο του, της κινητοποίησης 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων για επενδύσεις σε υποδομές σε ολόκληρο τον παγκόσμιο Νότο. Και το Ηνωμένο Βασίλειο θα έπρεπε να μοχλεύσει τις ιστορικές του σχέσεις στην σφαίρα της ασφάλειας, ειδικά με την Ινδία, για να ενισχύσει τον ρόλο του ως συνεισφέροντος στην ασφάλεια του Ινδο-Ειρηνικού [17].

Ο επόμενος πρωθυπουργός ίσως συναντήσει κάποια αντίσταση από το ίδιο του το κόμμα κατά την υλοποίηση αυτής της ατζέντας. Ο Μπόρις Τζόνσον έχει κάνει ελάχιστα για να συγκεντρώσει υποστήριξη στο εσωτερικό για την ηγεσία του Ηνωμένου Βασιλείου στην εξωτερική βοήθεια και έχει συσπειρώσει την βάση του εναντίον κάποιων από τις κεντρικές δεσμεύσεις των Συνθηκών της χώρας. Η αποκατάσταση της φήμης του Ηνωμένου Βασιλείου θα συνεπάγεται διεθνή συμβιβασμό, κάτι που οι υποστηρικτές του Brexit [18] στο κόμμα έχουν απορρίψει σταθερά. Αλλά η δύναμη της χώρας δεν πηγάζει από την ανεξαρτησία της. Βασίζεται στις διεθνείς συνεργασίες της, στις δεσμεύσεις της μέσω Συνθηκών και στην παγκόσμια δράση, όχι μόνο για την διατλαντική ασφάλεια αλλά και για την κλιματική αλλαγή, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την τεχνολογία και την διεθνή ανάπτυξη. Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο θέλει να ηγηθεί, πρέπει να είναι πρόθυμο να συνεργαστεί με τους θεσμούς που προωθούν αυτούς τους σκοπούς. Πρέπει να απορρίψει τις τοξικές και διχαστικές πολιτικές, οι οποίες μόνο θα εμποδίσουν την χώρα.

*H Leslie Vinjamuri είναι διευθύντρια του U.S. and the Americas Program στο Chatham House και επίκουρη καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο SOAS, University of London.