Του Δημήτρη Κούβελα*

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ αναλύει όλες τις διαφορές ανάμεσα στα covid εμβόλια που υπάρχουν στο «οπλοστάσιο» και αυτά που αναμένονται για έγκριση.

Ο κ. Κούβελας τονίζει ότι «το μεγάλο ερωτηματικό δεν είναι «αν θα φτάσουν τα εμβόλια που έχει παραγγείλει η Ευρωπαϊκή Ένωση», αλλά το γεγονός πως δεν γνωρίζουμε καθόλου πόσο διαρκεί η ανοσία με realworlddata δηλαδή με τα δεδομένα της αληθινής ζωής και όχι των μελετών, που αποτελούν αυστηρά ελεγχόμενο περιβάλλον με προ-επιλεγμένο πληθυσμό».

Συνέντευξη στην Αλεξία Σβώλου

– Ποια είναι τα χαρακτηριστικά κάθε εμβολίου για τον κορονοϊό και σε τι διαφέρουν το ένα από το άλλο;

Ας ξεκινήσουμε με τα δύο mRNA εμβόλια των Pfizer/Biontech και της Moderna που έχουν τον ίδιο μηχανισμό δράσης. Και τα δύο μεταφέρουν τις πληροφορίες για να δημιουργήσουν την πρωτεϊνη της ακίδας του κορωνοϊού- κι αυτό εν μέρει μπορεί να αποτελέσει ένα μικρό πρόβλημα γιατί η φυσική ανοσία (από νόσηση) στηρίζεται και σε πυρηνικές πρωτεϊνες του ιού.

Όλα τα υπόλοιπα εμβόλια ανήκουν στην παλιότερη τεχνολογία, που χρησιμοποιεί ιικό φορέα. Το εμβόλιο της AstraZeneca στηρίζεται σε αδενοϊό από χιμπατζή και παρακάμπτει το πρόβλημα των mRNA εμβολίων, αλλά δεν έχει καλή απόκριση στις μεγαλύτερες ηλικίες. Εκτιμώ ότι δεν θα χορηγηθεί στις ηλικίες άνω των 65 ετών, που ούτως ή άλλως δεν συμπεριλήφθηκαν στις μελέτες, καθώς το εμβόλιο προκαλεί την εμφάνιση συμπτωμάτων που μοιάζουν με γριπώδη συνδρομή (flulikesyndrome).

Για να γίνει οποιαδήποτε αναθεώρηση των οδηγιών, θα χρειαστούν νέες μελέτες. Σε κάθε περίπτωση, με τα εμβόλια, το DNA των ιών ενσωματώνεται στο δικό μας, το ανθρώπινο DNA, είτε με την βοήθεια της ανάστροφης τρανσκριπτάσης (όπως γίνεται στα mRNA εμβόλια, είτε με πλασμίδιο, όπως γίνεται στα εμβόλια ιικού φορέα).

Το εμβόλιο της Johnson&Johnson, που είναι και το επόμενο το οποίο θα αδειοδοτηθεί είναι αξιόπιστο, η έρευνα που οδήγησε στην ανάπτυξή του καλοσχεδιασμένη και αποτελεί μια από τις πιο αξιόλογες προσπάθειες στη μάχη με την πανδημία. Δημιουργήθηκε κι αυτό με την παλιά τεχνολογία κι έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα ότι χορηγείται σε μια δόση.

Για τα υπόλοιπα εμβόλια που και αυτά ανήκουν στην παλιά τεχνολογία, το ρωσικό SputnikV, το Novavax, το Curevac και το Sinovac, δεν γνωρίζουμε όλες τις λεπτομέρειες. Για το ρωσικό εμβόλιο SputnikV πρόσφατα δημοσιεύτηκαν αποτελέσματα μελέτης στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Lancet με αποτελεσματικότητα που ξεπερνά το 90% και είναι συγκρίσιμη με τα στοιχεία που έχουν δώσει και τα εμβόλια των Pfizer, Moderna κι AstraZeneca.

– Με την βοήθεια των εμβολίων που έχουμε στη φαρέτρα, πότε θα χτίσουμε ένα τείχος ανοσίας;

Δεν έχουμε κανένα λόγο να χτίσουμε τείχος ανοσίας, όταν χρησιμοποιούμε εμβόλια που έχουν αποτελεσματικότητα της τάξης του 90%-95%, όπως είναι τα Covid εμβόλια. Εφόσον οι παρασκευάστριες εταιρίες δίνουν αυτές τις πολύ υψηλές αποτελεσματικότητες και κανείς δεν έχει λόγο να τις αμφισβητήσει, το μόνο που χρειάζεται είναι να εμβολιάσουμε στοχευμένα τις ομάδες που κινδυνεύουν περισσότερο δηλαδή τους ηλικιωμένους και τους ευπαθείς λόγω υποκείμενου νοσήματος.

Εδώ πρέπει να πω ότι συλλογική ανοσία επιζητούμε με εμβόλια σαν της γρίπης που έχουν πολύ χαμηλή αποτελεσματικότητα, στο 40% όποτε τους εμβολιάζεις όλους γιατί προστατεύεται ο ένας στους δύο. Όταν έχεις 90%-95% αποτελεσματικότητα στον εμβολιασμό, προστατεύεις στοχευμένα εκείνους που κινδυνεύουν. Οι ηλικιωμένοι καλώς εμβολιάστηκαν και εμβολιάζονται με υψηλή προτεραιότητα αλλά ακόμα δεν έχουν εμβολιαστεί οι 45αρηδες και οι 50αρηδες με υποκείμενο νοσήματα που είναι ευπαθείς και είναι αυτοί που κυκλοφορούν εκεί έξω, εργάζονται και μεγαλώνουν παιδιά. Είναι μεγάλη παράλειψη που δεν τους έχουμε εμβολιάσει ακόμα.

– Δυσκολευτήκαμε να τους βρούμε γιατί δεν έχουμε Μητρώα Ασθενών (Registries);

Δεν χρειάζεσαι μητρώα όταν έχεις τα στοιχεία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης – που ευτυχώς στην πατρίδα μας «λειτουργεί» σε ποσοστό σχεδόν 100% και τον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενούς που δυστυχώς εδώ δεν υπάρχει. Αν τα είχαμε και τα δύο (όχι μόνο το ένα) και υπήρχε ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού – που επίσης δεν υπάρχει στην Ελλάδα – θα είχαμε λύσει αμέσως το πρόβλημα. Όταν λειτουργεί η ΗΔΙΚΑ και έχεις ηλεκτρονικό φάκελο για κάθε ασθενή, με ένα κλικ στον υπολογιστή σου βρίσκεις τους καρκινοπαθείς, τους καρδιοπαθείς, τους νεφροπαθείς κτλ, είναι τόσο απλό…

Να τονίσουμε εδώ ότι σε όλο τον πλανήτη, οι 90χρονοι που εμβολιάζονται για να θωρακιστούν δεν μεταφέρονται με το αυτοκίνητο των παιδιών τους στα εμβολιαστικά κέντρα, δεν ταλαιπωρούνται, δεν μπαίνουν σε τέτοιες διαδικασίες. Εμβολιάζονται κατ’ οίκον και εδώ πληρώνουμε την ανυπαρξία της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην Ελλάδα.

– Θα χρειαστεί να εμβολιάσουμε και τα παιδιά, θα φτάσουν τα εμβόλια που έχει προμηθευτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση;

Πρώτα απ’ όλα να πούμε ότι τα 2,6 δισ. εμβόλια που θα πάρει η ΕΕ, τα έχει προμηθευτεί «στα χαρτιά»- όχι στην πράξη. Τα εμβόλια δεν μας περισσεύουν, δεν τα… φτυαρίζουμε, έρχονται λίγα- λίγα και συνεπώς δεν πρέπει να τα σπαταλάμε. Τα παιδιά σπάνια νοσούν, δεν κινδυνεύουν και δεν έχουμε λόγο να τα εμβολιάσουμε, θα ήταν άσκοπη σπατάλη.

Το μεγάλο ερωτηματικό δεν είναι «αν θα φτάσουν τα εμβόλια που έχει παραγγείλει η Ευρωπαϊκή Ένωση», αλλά το γεγονός πως δεν γνωρίζουμε καθόλου πόσο διαρκεί η ανοσία με realworlddata δηλαδή με τα δεδομένα της αληθινής ζωής και όχι των μελετών, που αποτελούν αυστηρά ελεγχόμενο περιβάλλον με προ-επιλεγμένο πληθυσμό. Με απλά λόγια δεν ξέρουμε καθόλου αν οι άνθρωποι που εμβολιάστηκαν τον Ιανουάριο, θα χρειαστούν ξανά εμβολιασμό τον Αύγουστο ή τον Οκτώβριο. Εδώ υπάρχει ένα τεράστιο ερωτηματικό που πλανάται πάνω από τα κεφάλια μας.

Στην εξίσωση πρέπει να προσθέσουμε τον παράγοντα πως οι εμβολιασμένοι «κολλούν» και μεταδίδουν τη νόσο. Μπορεί οι ίδιοι να μην νοσούν συνήθως, αλλά τη μεταδίδουν. Πόσο πολύ ή λίγο ο καθένας, παραμένει άγνωστο…. Η επιστήμη, ξέρεις, δεν είναι το «σιγουράκι». Είναι ένα ρευστό μωσαϊκό, με παραμέτρους που συχνά αλλάζουν και η στρατηγική τουcovid εμβολιασμού έχει κενά. Μεγάλα κενά…

– Ας πάμε τώρα στο άλλο μεγάλο θέμα που τρομάζει: Τις μεταλλάξεις του κορονοϊού. Πόσο πρέπει να τις φοβόμαστε και πόσο κινδυνεύουν να βγουν μη αποτελεσματικά τα εμβόλια;

Γίνεται τόσος θόρυβος για τις μεταλλάξεις, όταν οι ιοί μεταλλάσσονται συνέχεια κι αυτό συνέβαινε ανέκαθεν. Μπορεί να έχουμε αργότερα όχι απλώς την ελληνική μετάλλαξη, αλλά τη μετάλλαξη της Κηφισιάς, της Νέας Ιωνίας, της Αθήνας! Θα είχαμε λόγους να ανησυχούμε αν αυτό που προέκυπτε από τις μεταλλάξεις ήταν ένας διαφορετικός ιός, με διαφορετικά χαρακτηριστικά, αν για παράδειγμα γινόταν φονικός σαν τον Ebola με επίπεδα θνησιμότητας 50% ή σαν τον Mers με θνησιμότητα 10%. Τότε θα τον βαφτίζαμε-για παράδειγμα-SarsCov3 και ναι θα είχαμε πρόβλημα.

Τώρα, που δεν έχει συσχετιστεί με αυξημένη θνησιμότητα, που προκαλεί την ίδια νόσηση-όχι διαφορετικής βαρύτητας-που η λοίμωξη εκδηλώνεται με ακριβώς τα ίδια συμπτώματα, λόγος σοβαρής ανησυχίας ότι τα εμβόλια θα καταστούν αναποτελεσματικά δεν υπάρχει. Όλος αυτός ο θόρυβος που γίνεται, καλλιεργεί τον φόβο και δικαιολογεί την επιβολή περιοριστικών μέτρων κατά την γνώμη μου. Μέχρι εκεί.

– Η επιβολή των περιοριστικών μέτρων γίνεται λαμβάνοντας υπόψη και τον παράγοντα του ιικού φορτίου στα λύματα. Είναι έγκυρος;

Πες μου εσύ, ένας ιός αναπνευστικός, που περνά στο γαστρεντερολογικό σύστημα, που υφίσταται όλες τις διασπάσεις από τις πεπτιδάσες και τις λιπάσες (τα ένζυμα) του στομάχου, του δωδεκαδάχτυλου και του ιλεού, και μετά καταλήγει μέσα από τα κόπρανα στο ιωδιούχο διάλυμα της θάλασσας πώς αναγνωρίζεται… Και πώς έχει παραμείνει ο ίδιος, μετά από τόσες χημικές διασπάσεις. Είναι να αναρωτιέσαι…

– Μιλήσαμε και μιλάμε για τα covid εμβόλια διαρκώς. Τι έχουμε για πούμε για τα φάρμακα και για την αποσιώπηση της αποτελεσματικότητάς τους;

«(Ειρωνικό γέλιο) Ακριβώς. Άλλο πράγμα τα εμβόλια, άλλο τα φάρμακα. Και τα δύο χρειάζονται, αλλά αυτή η αποσιώπηση της δράσης των φαρμάκων γεννά ερωτηματικά. Κι αναφέρομαι στα μονοκλωνικά αντισώματα που σώζουν ζωές. Υπάρχουν τα μονοκλωνικά αντισώματα της Regeneron, κατάλληλα για το πρώτο στάδιο (με την έναρξη των συμπτωμάτων) και τα μονοκλωνικά αντισώματα της Lilly για το δεύτερο στάδιο (πιο σοβαρής νόσησης), τα οποία έλαβαν έγκριση, από τον FDA και σαν σταθερός συνδυασμός δύο μονοκλωνικών αντισωμάτων. Αυτά έχουν αποτελεσματικότητα που φτάνει το 80%, δηλαδή όσοι κινδυνεύουν να νοσήσουν σοβαρά και να πεθάνουν, προστατεύονται.

Ας δούμε λίγο τα οικονομοτεχνικά στοιχεία: Ξοδεύουμε για τα covid εμβόλια 500 εκατ. ευρώ (το ¼ από την διαθέσιμη φαρμακευτική δαπάνη των 2 δισ. ευρώ της χώρας) για μια ασθένεια!!! Τι θα μείνει για τις άλλες παθήσεις; Ενώ με πολύ λιγότερα χρήματα -με μερικά εκατομμύρια ευρώ, 10-20 εκατ.-θα προμηθευόμασταν τα μονοκλωνικά αντισώματα που θα προστάτευαν τους ευπαθείς οι οποίοι θα αρρώσταιναν. Τα μονοκλωνικά δούλεψαν» στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, δούλεψαν στον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας, θα δουλέψουν στον καθένα. Γιατί τόση σιγή; Για να έχουμε lockdown;

*Ο Δημήτρης Κούβελας είναι  καθηγητής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ

(Το άρθρο εκφράζει αποκλειστικά προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις του συντάκτη) 

Πηγή: Liberal.gr

Share on Facebook

Tweet