ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ
Η ΝΕΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΦΡΕΝΙΤΙΔΑ ΣΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ Ι.Χ.

Απόδοση- Επιμέλεια: Γιώργος Δ. Παυλόπουλος

Ο επενδυτής Warren Buffett ξεπέρασε τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια ατομικής περιουσίας στις 10 Μαρτίου, ωστόσο το επενδυτικό ιστορικό του δεν είναι αψεγάδιαστο. Ένα από τα διάσημα πειράγματά του αφορά τη συχνά ζημιογόνα από επενδυτική άποψη βιομηχανία των αερομεταφορών, η οποία δύο φορές τού έχει στερήσει ένα γερό “κομπόδεμα”. “Σκεφτείτε τις αεροπορικές εταιρείες”, έγραφε στην επιστολή του προς τους μετόχους της Berkshire Hathaway το 2007. “Έχουμε μια κλασική περίπτωση όπου ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έχει αποδειχθεί απατηλό. Από τη σκοπιά ενός διορατικού καπιταλιστή, η πρώτη πτήση στην ιστορία, εκείνη του Orville Wright το 1903, θα έπρεπε να είχε καταρριφθεί”.

Ας πάρουμε το αστείο του Buffett λίγο πιο σοβαρά. Είναι αλήθεια ότι εάν τα αεροπλάνα δεν είχαν εφευρεθεί ποτέ, ο Buffett δεν θα είχε χάσει χρήματα τη δεκαετία του 1980 και ξανά στην ύφεση του 2020, καθώς είχε στο μεταξύ επιστρέψει σε έναν κλάδο που είχε ορκιστεί να αποφύγει. Από την άλλη πλευρά, ο κόσμος δεν θα είχε το προνόμιο των ταξιδιών μεγάλων αποστάσεων και της ανάλογης μεταφοράς εμπορευμάτων. Ευτυχώς, λοιπόν, που δεν υπήρξε ο φανταστικός καπιταλιστής του Buffett με το αντιαεροπορικό πολυβόλο.

Πώς όμως επανήλθε στη μνήμη η συγκεκριμένη ρήση του μεγαλοεπενδυτή; Επειδή ο Rob Arnott, πρόεδρος του Δ.Σ. της Research Affiliates, σε κοινό άρθρο του με τους Lillian Wu και Bradford Cornell, παραθέτει την “ατάκα” του Buffett σε πρόσφατο άρθρο του, προειδοποιώντας όσους επενδύουν στα ηλεκτρικά οχήματα, των οποίων εμβληματικός εφευρέτης δεν είναι ο Orville Wright, αλλά ο Elon Musk. 

Οι Arnott και Σία δεν καλούν τους κεφαλαιούχους να πυροβολήσουν τα ελαστικά του επόμενου μοντέλου της Tesla, ωστόσο προειδοποιούν: “Στον υψηλής ανταγωνιστικότητας και έντασης κεφαλαίου κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, οι κεφαλαιοποιήσεις των κατασκευαστριών ηλεκτρικών οχημάτων τον Ιανουάριο του 2021 απλώς δεν είναι βιώσιμες μακροπρόθεσμα”.

Επενδυτικές φρενίτιδες και πρόοδος

Έχουν σίγουρα δίκιο στο ότι οι επενδυτές μπορούν να εξοικονομήσουν χρήματα αποφεύγοντας τις επενδύσεις στα ηλεκτρικά οχήματα (EV). Ωστόσο, έτσι ο κόσμος θα καθίστατο φτωχότερος. Τα χρήματα που συγκεντρώνουν οι κατασκευαστές των EV στις αρχικές και δευτερεύουσες δημόσιες προσφορές τους δαπανώνται σε έρευνα και ανάπτυξη (R&D) και στην παραγωγή. Η έγχυση χρημάτων θέτει τα ηλεκτρικά οχήματα σε τροχιά να γίνουν σύντομα προϊόντα μαζικής αγοράς, τα οποία θα είναι όχι μόνο πιο πράσινα από τα κλασικά αυτοκίνητα, μα και φθηνότερα και πιο αξιόπιστα.

Το γεγονός ότι οι μετοχές της Tesla έχουν καταστεί ακριβές οδηγεί τους επενδυτές να επενδύουν χρήματα σε μικρότερους “παίκτες” όπως οι NIO, BYD, XPeng, Li Auto, Nicola, Electro Meccanica και Arcimoto. Για τον Arnott, αυτό φαντάζει ως πρόβλημα, διότι είναι αδύνατο όλες αυτές οι εταιρείες να ανταποκριθούν στις προσδοκίες. Λογικό. Για έναν εξωτερικό παρατηρητή, ωστόσο, ο διαμοιρασμός των επενδυτικών “στοιχημάτων” σε πολλούς εταιρικούς παίκτες φαντάζει εξαιρετικός.

Υπάρχει μια μακρά ιστορία από επενδυτικές “φρενίτιδες” οι οποίες έχουν οδηγήσει μετόχους και δανειστές να γλείφουν στο τέλος τις πληγές τους, έχουν όμως ταυτόχρονα ωφελήσει την κοινωνία στο σύνολό της, με ιστορικό παράδειγμα τη βρετανική μανία του σιδηροδρόμου της δεκαετίας του 1840. “Υπήρχαν αξιόπιστα αριθμητικά στοιχεία που έδειχναν στους επενδυτές (συμπεριλαμβανομένων των Charles Darwin, John Stuart Mill και των αδελφών Bronte) ότι δεν θα υπήρχε αρκετή ζήτηση για τις σιδηροδρομικές μεταφορές ώστε να παρέχουν τα αναμενόμενα έσοδα και κέρδη” έγραψε ο Andrew Odlyzko του Πανεπιστημίου της Μινεσότα το 2010. “Όμως, η δύναμη της επαναστατικής νέας τεχνολογίας, που υποβοηθήθηκε από την επιδέξια χειραγώγηση του κοινού, προκάλεσε μια συλλογική παραίσθηση που έκανε τους επενδυτές να αγνοήσουν τέτοιες σκέψεις. Εξακολούθησαν να τις αγνοούν για αρκετά χρόνια, έως ότου τεθούν σε λειτουργία οι γραμμές και η αναπόφευκτη καταστροφή έγινε πράξη”.

Η φράση-κλειδί είναι “οι γραμμές τέθηκαν σε λειτουργία”. Οι σιδηρόδρομοι μπορεί να μην έφεραν χρήματα στους αρχικούς επενδυτές (συγγνώμη, Δαρβίνε), αλλά τελικώς αξιοποιήθηκαν. Οι σιδηροδρομικές γραμμές που διέσχιζαν κάθε άκρο της Μεγάλης Βρετανίας τη βοήθησαν να καταστεί η πρώτη υπερδύναμη της μεταποίησης στον κόσμο.

Καλές και κακές “εκρήξεις”

Ο Gary Gorton της Σχολής Διοίκησης του Yale και ο Guillermo Ordonez του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, σε εργασία τους το 2000 (“Good Booms, Bad Booms”), αναφέρουν ότι η άνθηση των επενδύσεων προκαλείται από την τεχνολογική πρόοδο και τροφοδοτείται από δανεισμό, μεγάλο μέρος του οποίου είναι βραχυπρόθεσμος και εξασφαλισμένος. Όσο περισσότερες επενδύσεις γίνονται, τόσο λιγότερο παραγωγικό καθίσταται κάθε επιπλέον δολάριο. Τελικά οι δανειστές αρχίζουν να ανησυχούν ότι οι εξασφαλίσεις που έλαβαν δεν είναι αρκετές. Αφαιρούν τη χρηματοδότησή τους, οι εταιρείες χρεοκοπούν και υπάρχει κρίση. Αυτή είναι μια “κακή έκρηξη”. Σε μια καλή έκρηξη, η τεχνολογική πρόοδος που δημιούργησε την έκρηξη συνεχίζει να αποδίδει καρπούς, έτσι οι δανειστές ποτέ δεν πανικοβάλλονται και “η πιστωτική έκρηξη τερματίζεται, χωρίς όμως μια κρίση”.

Είναι πολύ νωρίς για να αποφανθούμε εάν τα ηλεκτρικά οχήματα θα αποτελέσουν καλή ή κακή έκρηξη, ωστόσο ακόμη και σε μια κακή έκρηξη δεν είναι όλα άσχημα. Οι γνώσεις σχετικά με τον τρόπο παραγωγής πιο αποδοτικών κινητήρων και μπαταριών υψηλότερης χωρητικότητας θα παραμείνουν κτήμα της ανθρωπότητας, ακόμη και αν οι εταιρείες που θα τις έχουν αναπτύξει πάνε “άκλαυτες”.

Οι startups δημιουργούν νέες ιδέες και ωθούν τις παλιές εταιρείες στην καινοτομία. Αντίθετα, όταν ο Buffett επενδύει στην τεχνολογία, είναι γενικά σε καθιερωμένους παίκτες, όπως οι Amazon και Apple. Τίποτα δεν είναι κακό σε αυτό, ωστόσο η “μεταφορική” κατάρριψη του αεροπλάνου των αδελφών Wright δεν θα λειτουργούσε επ’ ωφελεία της κοινωνίας. 

Πηγή: Οroposreoport.blogspot.com

Related Post

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *