Του Δρ. Αντρέα Κοντόυ*
Για να καταλάβουμε τι είναι η μυωπία πρέπει να έχουμε αντίληψη του πώς δουλεύει το μάτι. Το φως περνά μέσα από το διαυγές μπροστινό μέρος του ματιού (κερατοειδής) και εστιάζεται από τον φακό του ματιού πάνω στον αμφιβληστροειδή, την μεμβράνη που ανιχνεύει το φως.
Τι είναι η μυωπία;
Μυωπία είναι μια πολύ κοινή κατάσταση στην οποία το φως δεν εστιάζεται στον αμφιβληστροειδή αλλά πιο μπροστά, δημιουργώντας θολή εικόνα. Αυτό συμβαίνει συνήθως επειδή το μάτι είναι μακρύτερο του κανονικού, η σε πολύ λίγες περιπτώσεις προέρχεται από τον κερατοειδή ή τον φακό.
Τα γυαλιά και οι φακοί επαφής διορθώνουν την μυωπία αλλάζοντας την πορεία του φωτός με αποτέλεσμα το φως να εστιάζεται στον αμφιβληστροειδή και να δημιουργεί καθαρή εικόνα.
Ποια είναι τα αίτια της μυωπίας?
Η μυωπία συνήθως αρχίζει στην παιδική/εφηβική ηλικία και μεγαλώνει με τον καιρό. Σε μικρούς/μεσαίους βαθμούς τείνει να σταθεροποιείται με την ενηλικίωση, ενώ σε μεγάλους βαθμούς μπορεί να συνεχίσει να αυξάνεται ανεξαρτήτως της ηλικίας.
Τα αίτια της μυωπίας είναι πολυπαραγοντικά. Σίγουρα υπάρχει κληρονομικότητα και παιδιά γονιών με μυωπία έχουν αυξημένο ρίσκο να παρουσιάσουν μυωπία. Επίσης μελέτες έχουν δείξει πως η παρατεταμένη ασχολία με διάβασμα ή ηλεκτρονικές συσκευές σε κοντινή απόσταση στην παιδική ηλικία αυξάνουν το βαθμό της μυωπίας.
Συστήνεται τα παιδιά να περνούν λίγες ώρες την εβδομάδα σε ανοιχτούς χώρους όπου το βλέμμα θα εστιάζεται σε μακρινή απόσταση.
Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν άλλες αποτελεσματικές θεραπείες για περιορισμό του βαθμού της μυωπίας.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της μυωπίας?
Στις πλείστες των περιπτώσεων και ειδικά σε χαμηλούς βαθμούς δεν υπάρχουν επιπλοκές λόγω της μυωπίας, και το μόνο που χρειάζεται είναι γυαλιά, φακοί επαφής ή και διόρθωση με laser ή ενδοφακό για να έχουμε καλή όραση.
Ασθενείς με μυωπία, και ειδικότερα αυτοί με ψηλή μυωπία (πάνω από 6 διοπτρίες) έχουν αυξημένο ρίσκο για Αποκόλληση Αμφιβληστροειδούς
Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους. Λόγω της ανατομίας του μυωπικού ματιού (αυξημένο μέγεθος) λεπταίνει ο αμφιβληστροειδής και είναι πιο ευάλωτος σε ρωγμές.
Επίσης το ρίσκο αποκόλλησης του υαλοειδούς (η πρόδρομος κατάσταση για δημιουργία ρωγμής) είναι αυξημένο καθώς και η παρουσία διαφόρων εκφυλίσεων του αμφιβληστροειδούς που προδιαθέτουν σε ρωγμές.
Ασθενείς με μυωπία έχουν επίσης μικρή αύξηση στην πιθανότητα να εμφανίσουν καταρράκτη ή γλαύκωμα.
Παθολογική μυωπία
Σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών με ψηλή μυωπία εμφανίζονται διάφορες εκφυλίσεις (φθορές) των ιστών του ματιού που μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά την όραση.
Αυτή η κατάσταση ονομάζεται παθολογική μυωπία. Στην πιο σοβαρή της μορφή προκαλεί ατροφία του αμφιβληστροειδούς στο κέντρο της όρασης λόγω λέπτυνσης των ιστών που θρέφουν τον αμφιβληστροειδή. Αυτό δυστυχώς μπορεί να προκαλέσει σοβαρή απώλεια στην κεντρική όραση.
Σε μερικούς ασθενείς μπορεί λόγω αυτής της φθοράς να δημιουργηθούν νεόπλαστα παθολογικά αγγεία που διαρρέουν υγρό ή αιμορραγούν κάτω από τον αμφιβληστροειδή προκαλώντας απότομη απώλεια κεντρικής όρασης.
Ευτυχώς υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για αντιμετώπιση αυτής της επιπλοκής είτε με θεραπεία με ενέσεις στο μάτι ή χειρουργική επέμβαση.
Για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα ο ασθενής πρέπει να δεί τον οφθαλμίατρο του χωρίς καθυστέρηση εάν αντιληφθεί οποιαδήποτε αλλοίωση της όρασης.
Ένα άλλο αποτέλεσμα της ιδιαιτερότητας του σχήματος του μυωπικού ματιού είναι η έλξη στον αμφιβληστροειδή στο κέντρο της όρασης (ωχρά κηλίδα) που προκαλεί μείωση της όρασης από διαχωρισμό των στοιβάδων του αμφιβληστροειδούς (ρετινόσχιση) και σε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις οπή της ωχράς ή και περιορισμένη αποκόλληση της ωχράς που μπορεί να εξελιχτεί και σε ολική αποκόλληση αμφιβληστροειδούς.
Αυτά τα περιστατικά μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία με χειρουργικές επεμβάσεις.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι πιο πάνω μέθοδοι διόρθωσης της μυωπίας (φακοί, γυαλιά, laser κτλ.) διορθώνουν το οπτικό μέρος του προβλήματος και όχι το ανατομικό (δηλαδή το αυξημένο μέγεθος του ματιού). Έτσι έστω και με τη διόρθωση της μυωπίας ο κίνδυνος επιπλοκών παραμένει ο ίδιος με ένα μάτι που δεν έχει υποστεί διόρθωση.
Τί μπορώ να κάνω για αποφυγή των επιπλοκών της μυωπίας?
Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω δεν υπάρχει αποτελεσματικός τρόπος ελέγχου της αύξησης της μυωπίας.
Ο ασθενής με μυωπία (έστω και εάν έχει υποβληθεί σε διόρθωση με laser στο παρελθόν) θα πρέπει να εξετάζεται συχνά από τον οφθαλμίατρο του με βυθοσκόπηση (εξέταση του πίσω μέρους του ματιού) για την έγκαιρη διάγνωση επιπλοκών της μυωπίας.
Στα αρχικά στάδια αυτών των επιπλοκών οι θεραπείες που προσφέρουμε είναι πιο απλές και πιο αποτελεσματικές για τη διατήρηση καλής όρασης.
Συμπτώματα όπως μείωση ή παραμόρφωση της όρασης, καινούργια μαύρα στίγματα ή φωταψίες πρέπει να προτρέπουν άμεσα σε έλεγχο από τον οφθαλμίατρο.
* Ο Δρ. Αντρέας Κοντός, είναι χειρούργος αμφιβληστροειδούς , καταρράκτη και ωχράς κηλίδας, BSc(Hons), MBChB(Hons), FRCOphth(Lon), CCT(UK)
Πηγή: Healthnews.reporter.com.cy
Leave a comment