Της ΝΕΦΕΛΗΣ ΛΥΓΕΡΟΥ
Μπορεί ο Πάνος Καμμένος να βρίσκεται στο στόχαστρο πολλών και διαφόρων για τις κινήσεις του στην υπόθεση Γιαννουσάκη, αλλά οι ασφυκτικές πιέσεις που ασκούνται στον Αλέξη Τσίπρα να πάρει αποστάσεις από τον υπουργό Άμυνας και κυβερνητικό εταίρο του δεν πρόκειται να φέρουν αποτέλεσμα. Το Μαξίμου θεωρεί ότι η ενότητα της σημερινής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας είναι ζωτικής και ως εκ τούτου ύψιστης σημασίας. Δεν υπάρχουν, άλλωστε, διαθέσιμοι εναλλακτικοί εταίροι. Κατά συνέπεια, η συμμαχία με τους ΑΝΕΛ είναι όρος επιβίωσης για τη σημερινή κυβέρνηση.
Υπάρχει, ωστόσο, και κάτι περισσότερο από την προφανή πολιτική σκοπιμότητα. Παρά τις πολλές και μεγάλες διαφορές τους, ο Τσίπρας και ο Καμμένος έχουν ταιριάξει όχι μόνο στο επίπεδο της κυβερνητικής λειτουργίας, αλλά και στο επίπεδο της προσωπικής χημείας. Ας κάνουμε, όμως, ένα άλμα πίσω στον χρόνο.
Βρυξέλλες 25 Ιουνίου 2015
Οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και στους πιστωτές βρίσκονταν σε κρίσιμο σημείο. Ο Τσίπρας ετοιμαζόταν για τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ. Στο ίδιο ξενοδοχείο διέμενε και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας. Βρισκόταν εκεί για να συμμετάσχει στις εργασίες της υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ που διεξαγόταν εκείνο το Σαββατοκύριακο στην ίδια πόλη.
Τα ελληνικά Μέσα μετέδωσαν την είδηση της συνάντησης των δύο κυβερνητικών εταίρων, η οποία υποτίθεται ότι είχε στόχο την ενημέρωση του Καμμένου για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Η πραγματικότητα, όμως, ήταν ότι οι δύο άνδρες βρίσκονταν σε συνεχή επαφή, πνίγοντας τις σκοτούρες τους τα βράδια σε ουίσκι και καλό κρασί.
Παρ’ ότι η πίεση των ημερών ήταν ασφυκτική, απολάμβαναν όχι μία, αλλά δύο φορές το δείπνο τους στο εστιατόριο του ξενοδοχείου. «Κάθονται ο ένας απέναντι από τον άλλον και συνομιλούν χαμηλόφωνα. Συχνά πυκνά γελούν και τσουγκρίζουν τα ποτήρια τους. Ο Καμμένος αλλάζει θέση και κάθεται δίπλα στον Τσίπρα για να του ψιθυρίσει κάτι στο αυτί. Το κλίμα σκοτεινιάζει, καθώς ο τελευταίος περιγράφει με λεπτομέρειες την αδιάλλακτη στάση των δανειστών», περιγράφει συνεργάτης του πρωθυπουργού εκείνη τη σκηνή.
Τα κρίσιμα εκείνα εικοσιτετράωρα, όμως, επέλεγαν κυρίως τα δωμάτιά τους για να συναντιούνται. Μαζί με το Νίκο Παππά, χωρίς άλλους, συζητούσαν μακριά από αδιάκριτα βλέμματα. Πίνοντας το ποτό τους και απαλλαγμένοι από τα σακάκια τους γελούσαν, αντάλλασσαν προβληματισμούς, αλλά και σχεδίαζαν τις επόμενες κινήσεις τους. «Βλέποντάς τους κανείς θα υπέθετε ότι πρόκειται για τρεις κολλητούς ή για τρεις συντρόφους που έχουν πίσω τους πολλά χρόνια κοινής πορείας», λέει η ίδια πηγή.
Προεξοφλώντας ότι βρίσκεται ένα βήμα πριν από την υπογραφή συμφωνίας, ο Αλέξης ζητούσε από τον Πάνο να μην επιστρέψει στην Αθήνα, όπως ήταν προγραμματισμένο. «Μείνε μέχρι να κλείσει η συμφωνία για να γυρίσουμε παρέα και να κατέβουμε μαζί από το αεροπλάνο».
Με τον τρόπο αυτό ήθελε να μοιραστεί μαζί του την επικείμενη «επιτυχία» που ανέμενε ο ελληνικός λαός. Τελικά, όπως είναι γνωστό, αντί για «έντιμη συμφωνία» προέκυψε ναυάγιο και τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Έτσι οι δύο εταίροι δεν έκαναν κοινή εμφάνιση στο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Θα είχαν, όμως, αργότερα την ευκαιρία να επιδείξουν δημοσίως την ιδιόρρυθμη στενή σχέση τους.
Αθήνα 20 Σεπτεμβρίου 2015
Ο Καμμένος γνώριζε πριν λίγα εικοσιτετράωρα ότι οι ΑΝΕΛ θα περνούσαν το 3% και θα έμπαιναν στη Βουλή με περίπου 10 έδρες. Η διάχυτη αγωνία ήταν για το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Εάν το κόμμα του Τσίπρα θα έπαιρνε τόσες έδρες, ώστε να μη χρειάζεται σύμπραξη με τρίτο κόμμα για να σχηματιστεί κυβέρνηση.
Όταν αποσαφηνίστηκε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα έπαιρνε αρκετά πάνω από 140 έδρες, ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς. Ο Τσίπρας βρισκόταν στην Κουμουνδούρου, έχοντας στο πλευρό του την σύντροφό του Μπέτυ και τους πιο στενούς συνεργάτες του. Τηλεφώνησε στον Πάνο! Και οι δύο γέλαγαν, συνομιλώντας. «Συνεχίζουμε φίλε», του είπε ο Αλέξης με έκδηλη χαρά.
Οι πιο στενοί συνεργάτες του Καμμένου ειδοποιήθηκαν μέσω μηνυμάτων ότι θα γιόρταζαν τα αποτελέσματα με ανεπίσημο δείπνο. Λίγο αργότερα τα σχέδια άλλαξαν. Κλήθηκαν όλοι να κατέβουν στην Κλαυθμώνος. «Στην Κλαυθμώνος; Τί να κάνουμε εκεί;» αναρωτήθηκε ένας από αυτούς.
Του απάντησαν ότι ο Τσίπρας είχε καλέσει τον αρχηγό των ΑΝΕΛ για άλλη μία φορά, όχι μόνο για να γιορτάσει μαζί του, αλλά για να τον «φιλοξενήσει στο βάθρο του δικού του θριάμβου». «Πάνο έλα να χαιρετήσουμε τον κόσμο μαζί», έγραφε στο μήνυμά του.
Ο πληθωρικός Πάνος καταχειροκροτήθηκε από τους φίλους του ΣΥΡΙΖΑ όταν ανέβηκε στην εξέδρα. Ο θερμός εναγκαλισμός με τον Αλέξη με φόντο τις κομματικές σημαίες τα λέει όλα. Ορισμένοι ισχυρίστηκαν ότι ο Καμμένος ανέβηκε στην εξέδρα με δική του πρωτοβουλία. Είναι αυτοί που δεν είχαν πάψει να αναρωτιούνται τι είναι αυτό που κάνει τον ηγέτη ενός αριστερού κόμματος να έχει κολλήσει με ένα πολιτικό αρχηγό που έρχεται από τη Δεξιά.
Ο κοινός παρονομαστής και η αναπάντεχη φιλία
Η απάντηση είναι πολύ απλή. Τον Ιανουάριο του 2015 οι δυο τους είχαν συνεργαστεί για τον σχηματισμό κυβέρνησης, επειδή είχαν κοινό παρονομαστή την αντιμνημονιακή στάση τους. Ο Τσίπρας ήξερε πολύ καλά ότι εάν συνεργαζόταν με το Ποτάμι θα ήταν πολιτικά όμηρος του Σταύρου Θεοδωράκη και τελικά του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου. Τουλάχιστον με τον Καμμένο ήταν σίγουρος πως θα στεκόταν στο πλευρό του όσο θα διαπραγματευόταν με τους δανειστές.
Τον Σεπτέμβριο δεν υπήρχε ο αντιμνημονιακός κοινός παρονομαστής, αφού έκαναν μαζί τη στροφή. Στην πολιτική τους συμπόρευση πρέπει να προστεθεί ένας λιγότερο πολιτικός λόγος: Ο Αλέξης και ο Πάνος ήταν πια φιλαράκια. Ο ένας εμπιστευόταν τον άλλο.
«Αν διάβαζε κανείς τα μηνύματα που ανταλλάσσουν θα πέθαινε στα γέλια» μας λέει πηγή που γνώριζε: «Σκίστους… Μη μασάς… και άλλα ακόμα πιο πικάντικα υπάρχουν στα κινητά τους». Αν τους έβλεπε κανείς όταν βρίσκονταν μακριά από τα βλέμματα θα συνειδητοποιούσε ότι «μια κυβερνητική συνεργασία οδήγησε σε μια αναπάντεχη φιλία».
Οι πολιτικοί τους αντίπαλοι, αλλά και πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες έκαναν λόγο για «παρά φύσιν συμμαχία», αλλά αυτό δεν τους πτόησε. Οι δύο άνδρες είχαν συναντηθεί πολύ πριν τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015. «Προξενήτρα» ήταν ο Νίκος Παππάς και ενήμερος ήταν ο Αλέκος Φλαμπουράρης. Ο Αλέξης δεν έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση στο πρόσωπο του Πάνου. «Είχε τις γνωστές αριστερές επιφυλάξεις για τον Καμμένο και το κόμμα του», μας λέει στέλεχος της Κουμουνδούρου.
Από την άλλη πλευρά, όμως, έβλεπε τη χρησιμότητα μίας τέτοιας συνεργασίας. «Μας ενώνουν τα δύο καυτά προβλήματα της χώρας που είναι τα Μνημόνια και η καταπολέμηση της διαπλοκής», έλεγε στα στελέχη του που εξέφραζαν επιφυλάξεις για το παράξενο αυτό πάντρεμα. Από την πλευρά του ο αρχηγός των ΑΝΕΛ δήλωνε ότι θα ενώσουν δυνάμεις μέχρις ότου ορθοποδήσει η χώρα. «Μετά θα φανούν οι διαφορές μας».
Πολύ καλή χημεία
Οι επανειλημμένες μυστικές συναντήσεις των δύο ανδρών, όμως, έδειξαν γρήγορα ότι είχαν μεταξύ τους πολύ καλή χημεία. «Σύντομα συμπεριφέρονταν σαν δυο παλιοί φίλοι που ξαναβρίσκονται». Ενώ τα διεθνή Μέσα έκαναν λόγο για το «παράδοξο δίδυμο», θέτοντας ερωτηματικά για τη βιωσιμότητα της κυβερνητικής συνεργασίας, οι δύο πολιτικοί αρχηγοί ήδη εδραίωναν τη σχέση τους. Τα βλέμματά τους το μαρτυρούσαν.
«Ο συνωμοσιολόγος, θρησκόληπτος και συντηρητικός Καμμένος είχε μετατραπεί στα μάτια του Τσίπρα σ’ ένα χιουμορίστα, καλοφαγά, πολυλογά, αλλά και μπεσαλή Πάνο που διηγείται ενδιαφέρουσες ιστορίες για το αγαπημένο του χόμπι, το πιλοτάρισμα. Οι δύο τους έχουν την ίδια αίσθηση χιούμορ» μας λέει πηγή που γνωρίζει τη σχέση τους από τα πρώτα βήματά της.
Πράγματι, εκεί βρέθηκε η κοινή βάση. Δεν είναι λίγες οι φορές που ο Αλέξης πειράζει τον κυβερνητικό του εταίρο, αποκαλώντας τον «ογκόλιθο». «Με κρύβεις σ’ όλες τις φωτογραφίες ρε Πάνο. Κάνε δίαιτα σου λέω». Πριν αρχίσει τη δίαιτα, ο Καμμένος ανταπαντούσε με το γνωστό αθυρόστομο στυλ του: «Έλα ρε μ…..α να πάμε για κανά κοψίδι».
Οι δύο τους ενώθηκαν και λόγω των επιθέσεων που δέχθηκαν από τους κοινούς αντίπαλους τους. «Αυτό ήταν κάτι που τους ένωσε ψυχολογικά». Από την άλλη, είναι και οι δύο πραγματιστές. Ο μεν Αλέξης έχει θυσιάσει τους πιο ριζοσπαστικούς στόχους του στην προσπάθειά του η θητεία του να μην μετατραπεί σε «αριστερή παρένθεση».
Αυτός ο λόγος τον έφερε πιο κοντά στον Πάνο, που ως επαγγελματίας πολιτικός από τα 28 του, έχει άλλες εμπειρίες. Εμπειρίες, όμως, που δεν τον εμπόδισαν να προσαρμοστεί εύκολα στην κλειστή παρέα του Τσίπρα. Πολύ σύντομα, άλλωστε, ο Καμμένος άρχισε να μη θυμίζει κυβερνητικό εταίρο που διεκδικεί το μερίδιο της εξουσίας που του αναλογεί, αλλά έναν εξ αγχιστείας αδελφό που πλαισιώνει τον πρωθυπουργό.
Σε παρεΐστικο κλίμα
Όποιος γνωρίζει τον Τσίπρα ξέρει ότι λειτουργεί σε παρεΐστικο κλίμα. Θέλει να περιβάλλεται όχι από τους καλύτερους, αλλά από τους κολλητούς. «Ο Τσίπρας, ο Παππάς, ο Φλαμπουράρης και ο Καμμένος έδεσαν αμέσως. Όταν βρίσκονται μαζί το κλίμα θυμίζει πενταήμερη λυκείου» μας λέει επισημαίνει πηγή που έχει εικόνα για τη σχέση τους. «Πέρα από την κοινή αίσθηση χιούμορ, ο Αλέξης γουστάρει την ανθρώπινη πλευρά του Καμμένου».
Μακριά από τα φώτα και τις πολιτικές κόντρες ο Πάνος είναι ήρεμος άνθρωπος και γενναιόδωρος συνεργάτης. Αυτό συνέβαλε στην εδραίωση μίας σχέσης εμπιστοσύνης. Ακόμα και όταν προέκυπταν προβλήματα, ο αρχηγός των ΑΝΕΛ επέλεγε να συνομιλεί πάντα απευθείας με τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Αυτό τους προστάτεψε από παρεξηγήσεις. Στην αρχική συμπάθεια σταδιακά προστέθηκε και η εκτίμηση.
Δεν ήταν λίγες οι φορές που ο Τσίπρας, αναφερόμενος στον Καμμένο, είπε: «είναι πολύ εντάξει. Έχει καθαρίσει πολλές φορές», εννοώντας ότι παρέμεινε πιστός σύμμαχος σ’ όλες τις δύσκολες στροφές και τα σκαμπανεβάσματα της διακυβέρνησης. Η θορυβώδης και συνωμοσιολογική φύση του αρχηγού των ΑΝΕΛ δεν ενόχλησε ιδιαίτερα το Μαξίμου. Είδαν το «θωρηκτό Πάνος» να υπερασπίζεται την κυβέρνηση και να πολεμάει τους αντιπάλους της μετωπικά, με πάθος και αθυροστομία.
Μία παράμετρος που δεν υπολογίζει κανείς είναι τα παιδιά. Η μικρότερη κόρη του Καμμένου, η Πόλυ, τότε ήταν τριών ετών. Ακριβώς όσο ήταν και ο μικρότερος γιος του Τσίπρα, ο Φοίβος-Ερνέστος. Και οι δύο πολιτικοί αρχηγοί, άλλωστε, είναι χαζομπαμπάδες.
Καλές σχέσεις διαμόρφωσαν και η Μπέτυ με την Έλενα-Τζούλη. Στις συζητήσεις τους, πέρα από την πολιτική, υπήρχαν και τα ενδιαφέροντά τους, δεδομένου ότι και οι δύο είναι μεν διακριτικές, αλλά είναι και δραστήριες. Τα δύο ζευγάρια έχουν με διακριτικότητα βρεθεί επανειλημμένως μαζί. Για προφανείς λόγους επέλεγαν την ασφάλεια φιλικών σπιτιών.
Η σχέση των δύο δεν επηρεάστηκε ούτε από τις δονήσεις που επέφερε ο προεκλογικός πυρετός του Σεπτεμβρίου 2015. Ο Πάνος, άλλωστε, είχε εκτιμήσει ότι ακόμα και όταν οι δημοσκοπήσεις τον πέταγαν εκτός Βουλής, ο Αλέξης δεν είχε αλλάξει στάση απέναντί του. Οι δυο τους, άλλωστε, είχαν ρίξει πολύ γέλιο με το προεκλογικό σποτάκι των ΑΝΕΛ που είχε ενοχλήσει κάποιους στην Κουμουνδούρου. Όπως μας είπε συνεργάτης του πρωθυπουργού, «ο Αλέξης το γνώριζε και μάλιστα το είχε δει πριν βγει στις τηλεοπτικές οθόνες».
STAVROSLYGEROS.GR