ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Του Νικόλαου Ι. Καραμπέτσου

 Τελικά, είναι το αεροπλάνο το ασφαλέστερο μέσο μεταφοράς;  Οι εντυπωσιακές στατιστικές μελέτες του Διεθνή Οργανισμού Αερομεταφορών (International Air Transport Association) απαντούν θετικά, έχοντας ήδη συμπληρωθεί εκατό χρόνια, μετά την πρώτη εμπορική πτήση.  Συνεχίζοντας την ερευνά μας, σήμερα καταγράφουμε τα δέκα τραγικότερα αεροπορικά δυστυχήματα που συγκλόνισαν την Ελλάδα.

1] 1949 Douglas DC-3 της εταιρείας Τεχνικαί Αεροπορικαί Εκμεταλλεύσεις (αργότερα Ολυμπιακή Αεροπορία)

Στις 6 Ιουνίου 1949, αεροσκάφος τύπου Ντακότα, ενώ εκτελούσε τη διαδρομή Καβάλα-Αθήνα, εν μέσω κακών καιρικών συνθηκών έχασε το δεξί φτερό και συνετρίβη στην περιοχή της Μαλακάσας, οδηγώντας και τους 22 επιβάτες στο θάνατο.  Ήταν το πρώτο αεροπορικό δυστύχημα, με επιβατικό αεροπλάνο γραμμής στην Ελλάδα.  Το πόρισμα ανέφερε ότι: «Το α/φος μέσα στα σύννεφα υποβλήθηκε σε αεροδυναμική υπερφόρτιση πέρα απ’ το όριο αντοχής της πτέρυγας.  Η υπερφόρτιση δημιουργήθηκε απ’ την κατακόρυφη επιτάχυνση του α/φους λόγω ισχυρών δινών, σε συνδυασμό με την σημαντική οριζόντια ταχύτητα του κατά την πτήση»

2] 1959 Douglas DC-3 της Ολυμπιακής Αεροπορίας

Στις 29 Οκτωβρίου 1959, αεροσκάφος τύπου Douglas DC-3 Ντακότα, κατέπεσε στην Αυλώνα του νομού Αττικής.  Ο απολογισμός ήταν 18 νεκροί.  Είκοσι λεπτά μετά την απογείωση του κάτοικοι της περιοχής ανέφεραν ότι άκουσαν μία ή δύο εκρήξεις και κάποιοι ήταν και αυτόπτες μάρτυρες της πτώσης του α/φους. Ένας μάλιστα, είπε πως είδε το φτερό να κόβεται και στη συνέχεια το αεροπλάνο να πέφτει.  Το πλέον πιθανό αίτιο ήταν έκρηξη στη δεξαμενή καυσίμων του α/φους.

3] 1969 Dοuglas DC-6B της Ολυμπιακής Αεροπορίας

Στις 8 Δεκεμβρίου 1969, αεροπλάνο της Ολυμπιακής το οποίο ερχόταν στην Αθήνα απ’ τα Χανιά, κατέπεσε στην Κερατέα, με τραγικό απολογισμό 90 νεκρούς.  Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο καιρός ήταν κακός με καταιγίδες και χαμηλό βαρομετρικό, οδηγώντας το α/φος στο να χάσει ύψος και να συντριβεί στο όρος Πάνειο, της Κερατέας λίγο πριν προσγειωθεί.  Το α/φος έκανε «βουτιά»  αφού χτυπήθηκε πιθανόν από ισχυρό καθοδικό ρεύμα, χτυπώντας στη νότια πλαγιά της κορυφογραμμής κατά τις 20:45.  Το DC-6B δεν είχε «μαύρο κουτί»  καθώς τότε δεν ήταν απαραίτητο.  Η συγκεκριμένη τραγωδία είναι η πιο πολύνεκρη στα χρονικά της Ολυμπιακής Αεροπορίας.

4] 1972 Namc YS-11A της Ολυμπιακής Αεροπορίας

Το μοναδικό ατύχημα της Ολυμπιακής Αεροπορίας, που είχε επιζώντες, έγινε στις 21 Οκτωβρίου 1972, της διαδρομής Κέρκυρα-Αθήνα.  Το α/φος προσπαθώντας να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο της Αθήνας, μέσα σε νυχτερινή καταιγίδα αλλά εκτός διαδρόμου, προσθαλασσώθηκε και μετά από λίγο βυθίστηκε.  Απ’ τους 53 επιβαίνοντες, οι 16 κατάφεραν να κολυμπήσουν μέχρι την ακτή και να σωθούν, ανάμεσα  τους και ο πιλότος.  Συζητήθηκε τότε ότι, ο κυβερνήτης μπέρδεψε τα φώτα του αεροδρόμιου με αυτά της «παραλιακής», κάτι που δεν αποδείχθηκε. Ωστόσο, ούτε σε μηχανική βλάβη οφειλόταν η πτώση, καθώς κάτι τέτοιο δεν φάνηκε στο πόρισμα για τα αίτια της πτώσης, της 9-μελούς επιτροπής που εκδόθηκε στις 22/6/1974, μετά από πολλούς ελέγχους, δοκιμές, ακόμη και δοκιμαστικές πτήσεις και αποφάνθηκε ότι πιθανότερο αίτιο ήταν η κάθοδος του α/φους κάτω απ’ τα επιτρεπόμενα όρια.  Το δικαστήριο που έγινε, αθώωσε τον πιλότο του α/φους. Μια πρωτοφανή περίπτωση όπου, ούτε το αεροπλάνο παρουσίασε κάποια «βλάβη», ούτε ο πιλότος κατηγορήθηκε και τιμωρήθηκε για «ανθρώπινο λάθος».

5] 1976 Namc YS-11A της Ολυμπιακής Αεροπορίας

Στις 23 Νοεμβρίου 1976, α/φος της Ολυμπιακής που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Λάρισα-Κοζάνη, συντρίβεται στα Σέρβια της Κοζάνης.  Είχε προσεγγίσει το αεροδρόμιο της Λάρισας, αλλά η προσγείωση ήταν αδύνατη λόγω κακοκαιρίας.  Πυκνή ομίχλη το αναγκάζει να αλλάξει πορεία και προσπαθώντας να βρει διέξοδο προσκρούει στο όρος Μεταξά.  Ο τραγικός απολογισμός, 46 επιβάτες και τα 4 μέλη του πληρώματος νεκροί.

6] 1989 Shorts SD-330 Της Ολυμπιακής Αεροπλοΐας

Στις 4 Αυγούστου 1989, α/φος που εκτελούσε τη διαδρομή Θεσσαλονίκη-Σάμος-Κως, προσέκρουσε στο βουνό Κέρκης της Σάμου, οδηγώντας στο θάνατο τους 31 επιβάτες και τα 3 μέλη του πληρώματος. Το α/φος εξέπεμψε, 20 λεπτά πριν την προγραμματισμένη προσγείωση του, το τελευταίο-αλλά ακατάληπτο-σήμα από ΒΔ του αεροδρομίου της Σάμου και σε ύψος 3.000 ποδών, ενώ το σχέδιο πτήσης προέβλεπε άνοδο στα 6.000 πόδια.  Τα συντρίμμια βρέθηκαν διασκορπισμένα στα 1.370 μέτρα ύψος, όταν ο Κέρκης έχει ύψος 1.420.  Δηλ. για 50 μέτρα οι άτυχοι επιβάτες θα είχαν σωθεί.  Ο πιλότος, έστειλε σήμα κινδύνου δευτερόλεπτα πριν την συντριβή και θεωρούνταν πολύ έμπειρος.  Ως πιθανότερη αιτία, οι ειδικοί θεώρησαν μια ξαφνική βλάβη, που οδήγησε  εν μέσω ομίχλης το α/φος στη συντριβή.  Το «μαύρο κουτί» δεν έριξε φως στο μυστήριο, αν και κατέγραψε τα τελευταία 30 λεπτά συνομιλιών στο κόκπιτ.

7] 1991 C-130 Hercules (Νο 748) της Πολεμικής Αεροπορίας

Στις 5 Φεβρουαρίου 1991, μεταγωγικό α/φος τύπου C-130 της Πολεμικής Αεροπορίας απογειώνεται απ’ το αεροδρόμιο της Ελευσίνας, με προορισμό τη Νέα Αγχίαλο.  Είκοσι λεπτά μετά την απογείωση του, το στίγμα του χάνεται απ’ τα ραντάρ και οι 63 στρατιώτες που επέβαιναν στο α/φος αγνοούνται επί τέσσερις ημέρες.  Τελικά, εντοπίζονται τα συντρίμμια στο χιονισμένο όρος Όρθρυς.  Ύστερα από τρία χρόνια, γίνεται δίκη στην οποία κατηγορείται ένας επισμηναγός, υπεύθυνος εναέριας κυκλοφορίας, για παράβαση στρατιωτικού καθήκοντος εν καιρώ μερικής επιστράτευσης, για ανθρωποκτονία κατά συρροή και εξ αμελείας και για καταστροφή αεροσκάφους.  Τελικά καταδικάστηκε σε δύο χρόνια με τριετή αναστολή και αργότερα σε αναθεωρητικό δικαστήριο αθωώθηκε παμψηφεί.  Είχαν κυκλοφορήσει πολλά σενάρια για την πτώση του C-130.  Μεταξύ αυτών και της ύπαρξης ενός άλλου α/φους άγνωστης εθνικότητας, καθώς και η μεταφορά «ύποπτου» φορτίου (εκρηκτικών) απ’ το μοιραίο α/φος.  Τελικά, ποτέ δεν μαθεύτηκαν τα πραγματικά αίτια της πτώσης του C-130.

8] 1997 Yakovlev Yak-42 και C-130 Hercules

Το Δεκέμβριο του 1997, το α/φος Yakovlev ουκρανικής αεροπορικής εταιρείας, αναχωρεί απ’ το Κίεβο με προορισμό τη Θεσσαλονίκη κι ενδιάμεσο σταθμό την Οδησσό.  Το βράδυ της 17ης Δεκεμβρίου κι ενώ το α/φος είχε μπει σε διαδικασία προσέγγισης, χάνεται το ίχνος του απ’ τα ραντάρ, όπως και η επικοινωνία. Το Yakovlev έχει συντριβεί στα Πιέρια όρη παρασύροντας μαζί του 70 ανθρώπους, ανάμεσα τους και 34 ελληνικής καταγωγής.  Οι καιρικές συνθήκες και σ’ αυτό το ατύχημα είναι και πάλι κακές, εμποδίζοντας την κινητοποίηση για την ανεύρεση του α/φους.  Η ελληνική ΠΑ συνεισφέρει κι αυτή στην αναζήτηση, με τραγικό παρεπόμενο την πτώση ενός C-130 με 5 άτομα πλήρωμα, μία ώρα προτού βρεθούν τελικά, τα συντρίμμια του  Yakovlev.  Οκτώ χρόνια μετά, διεξάγεται δίκη, στην οποία οι δύο ελεγκτές του αεροδρομίου «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης, τιμωρήθηκαν για την παράλειψη να αντιληφθούν εγκαίρως το πρόβλημα και να ζητήσουν την συνδρομή του ραντάρ της ΠΑ.  Αποδείχτηκε ότι, οι πιλότοι του Yakovlev, βρισκόταν σε σύγχυση και είχαν χαθεί.  Ζήτησαν και συνδρομή ραντάρ προσέγγισης απ’ το αεροδρόμιο «Μακεδονία», που όμως δεν διέθετε.  Μετά από 18 λεπτά άσκοπων κύκλων, «κάρφωσαν» το α/φος στα Πιέρια όρη.

9] 2004 CH-47DG Chinook της Αεροπορίας Στρατού

Στις 11 Σεπτεμβρίου 2004, το στρατιωτικό ελικόπτερο που μετέφερε τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρο στο Άγιο Όρος, κατέπεσε στη θάλασσα παρασύροντας στο θάνατο 17 άτομα (τα μέλη της συνοδείας του Πατριάρχη και το πλήρωμα του ελικοπτέρου).  Λόγω της υψηλής θέσης του μεταφερόμενου προσώπου, τα σενάρια συνωμοσίας «έδιναν και έπαιρναν» τις ημέρες που ακολούθησαν το συμβάν. Η ιατροδικαστική έκθεση έδειξε ότι, προηγήθηκε έκρηξη η οποία ήταν και η αιτία θανάτου των επιβατών.  Αυτό ενδυνάμωσε το σενάριο περί τρομοκρατικής ενέργειας ή μεταφοράς «ύποπτου» φορτίου (βόμβα).  Παραπέμπθηκαν πέντε στρατιωτικοί σε δίκη, κατηγορούμενοι ότι δεν παρακολούθησαν σωστά την πορεία του Chinook, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει πάρα πολύ η επιχείρηση εντοπισμού και διάσωσης. Παρ’ όλ’ αυτά  κρίθηκαν αθώοι.  Η επιτροπή των εμπειρογνωμόνων που συστάθηκε, δεν εξακρίβωσε τα ακριβή αίτια της πτώσης του ελικοπτέρου, αλλά 8 χρόνια μετά οι οικογένεια του πιλότου δικαιώθηκε, κερδίζοντας σε δικαστική  μάχη διεκδίκησης αποζημίωσης απ’ το ελληνικό δημόσιο, περίπου 700.000 ευρώ.

10] 2005 Πτήση HCY-522 των Κυπριακών Αερογραμμών Helios Airways

Στις 14 Αυγούστου 2005, συντρίβεται στο Γραμματικό το Boeing 737 της «Helios Airways» προκαλώντας τη χειρότερη αεροπορική τραγωδία σ’ ελληνικό έδαφος.  Το α/φος εκτελούσε τη διαδρομή Λάρνακα-Πράγα, με ενδιάμεση στάση στην Αθήνα.  Όταν χάθηκε η επαφή με τον πύργο ελέγχου, απογειώθηκαν άμεσα δύο F-16 της ΠΑ, όπως προβλέπεται προς εντοπισμό του α/φους.  Αυτό που είδαν οι πιλότοι των μαχητικών ήταν, τους επιβάτες να φορούν τις μάσκες οξυγόνου και κάποιον να προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο του αεροσκάφους στο πιλοτήριο, κάτι που οδήγησε στο σενάριο της «αεροπειρατείας».  Αν όντως ίσχυε αυτό, τότε τα F-16 έπρεπε να το καταρρίψουν, για να μην πέσει σε κατοικημένη περιοχή της Αθήνας. Τελικά το α/φος άλλαξε πορεία και όταν τέλειωσαν τα καύσιμα συνετρίβη στο Γραμματικό.  Αυτός που προσπαθούσε να πάρει απεγνωσμένα τον έλεγχο του Boeing, ήταν ένας αεροσυνοδός με πτυχίο πιλότου, διότι κυβερνήτης και συγκυβερνήτης ήταν αναίσθητοι λόγω της απότομης αποσυμπίεσης στο εσωτερικό του α/φους.  Το «μαύρο κουτί» έδειξε ότι υπήρχε πρόβλημα στο σύστημα του κλιματισμού, καθώς και με ιστορικό παλιότερων προβλημάτων.  Η ιατροδικαστική εξέταση «έδειξε» ότι οι επιβάτες ήταν ζωντανοί μέχρι την πρόσκρουση, καθώς και μερικοί ήταν σε κατάσταση υποξίας, λόγω έλλειψης οξυγόνου και δεν είχαν τις αισθήσεις τους.  Το 2010 ξεκίνησε η δίκη για την απόδοση ευθυνών για τους 121 νεκρούς της πτήσης «HCY-522», δίκη που κατέληξε στην καταδίκη τεσσάρων στελεχών της εταιρείας «Helios» σε 123 χρόνια φυλάκιση. Σε τρις απ’ τους τέσσερις καταδικασθέντες η ποινή μετατράπηκε σε εξαγοράσιμη το 2013.

 

Μια έρευνα του Συνεργάτη του Active News Νικολάου Ι. Καραμπέτσου, Δημοσιογράφου της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων 

Related Post

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *